ΠΟΛΥΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ: Μίνι μνημόνιο, νεοφιλελεύθερη βίβλος (Πριν, 14.7.2013)

 

Η απόλυση των δημοσίων υπαλλήλων είναι συμβολικό πλήγμα στη μόνιμη εργασία, όρος για την επίτευξη πλεονασμάτων, υπονόμευση του κράτους πρόνοιας και φιλί ζωής για το κεφάλαιο

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ

Ένα νέο πλήγμα στα εργασιακά δικαιώματα και το εναπομείναν κράτος πρόνοιας καταφέρνει το νέο μίνι Μνημόνιο, που πρέπει να έχει ψηφισθεί μέχρι τις 19 Ιουλίου από τη Βουλή για να απελευθερωθεί η δόση, όπως απαίτησε η Τρόικα.

Τα 75 πρώτα από τα 109 συνολικά άρθρα έχουν φορολογικό περιεχόμενο ή αναφέρονται σε θέματα του υπουργείου Οικονομικών. Αν και ξεχωρίζει η αυξημένη παρακράτηση φόρου για μισθωτούς και συνταξιούχους που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες κρατήσεις ακόμη και κατά 150 ευρώ το μήνα ή η επιβολή φορολογίας στα επιδόματα ανεργίας εφ’ όσον υπάρχουν άλλα εισοδήματα που υπερβαίνουν ετησίως τα 10.000 ευρώ (833 ευρώ τον μήνα!) σύντομα θα ακολουθήσει κι άλλο φορολογικό νομοσχέδιο που θα έχει πολύ πιο σαρωτικό περιεχόμενο. Τη κατεύθυνσή του την περιέγραψε η Ντόρα Μπακογιάννη λέγοντας μια ένα ευφυολόγημα: «υψηλότεροι φορολογικοί συντελεστές σημαίνουν λιγότερα έσοδα και χαμηλότεροι φορολογικοί συντελεστές σημαίνουν περισσότερα έσοδα». Τους σχετικούς προβληματισμούς  τους επιβεβαίωσε κι ο ακροδεξιός κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης λέγοντας «όλοι μας θέλουμε ελάφρυνση των φορολογικών συντελεστών», όπως είχε κάνει κι ο πρωθυπουργός Α. Σαμαράς κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον ιρλανδό πρωθυπουργό όταν είχε προαναγγείλει την καθιέρωση ενιαίου φορολογικού συντελεστή 15%. Ωστόσο, παρότι το αληθές της δήλωσης της Ντ. Μπακογιάννη μπορεί να φανεί στην υστέρηση που κατέγραψαν το εξάμηνο τα έσοδα από ΦΠΑ (κατά 114 εκ. ευρώ ή 11,7%) ή οι φόροι κατανάλωσης (κατά 154 εκ. ευρώ ή 18,9%) είναι σίγουρο πως η μείωση των συντελεστών θα περιοριστεί αποκλειστικά και μόνο στη φορολογία των επιχειρήσεων, ελαφρύνοντας το κεφάλαιο κι αυξάνοντας την συμμετοχή στα φορολογικά βάρη των εργαζομένων. Παρότι μια τέτοια ρύθμιση δεν αποκλείεται να έρθει ακόμη και τον Σεπτέμβρη, η παραμονή του ελλείμματος σε ανησυχητικά επίπεδα, απομακρύνει από τον βραχυπρόθεσμο ορίζοντα το σχέδιο περαιτέρω μείωσης της φορολόγησης των επιχειρήσεων.

Οι σημαντικότερες προβλέψεις του πολυνομοσχεδίου αφορούν τις απολύσεις που εισάγει είτε άμεσα, μέσω της διαθεσιμότητας, είτε έμμεσα, μέσω του θεσμού της κινητικότητας. Την δουλειά τους χάνουν οι περίπου 2.200 σχολικές φύλακες, που απασχολούνταν με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, οι περίπου 3.500 υπάλληλοι της δημοτικής αστυνομίας που θα αξιολογηθούν για να αποφασιστεί πόσοι απ’ αυτούς θα περάσουν στην ΕΛΑΣ και άλλοι 2.472 περίπου εκπαιδευτικοί της τεχνικής εκπαίδευσης με ειδικότητες που αφορούν από βρεφονηπιοκόμους και νοσηλευτές μέχρι ηλεκτροτεχνίτες και κομμωτές. Επίσης σε καθεστώς κινητικότητας εισάγονται 2.500 εργαζόμενοι στο χώρο της υγείας (όπου τους τελευταίους μήνες είχαν διατεθεί 470 εργαζόμενοι από δημόσιες επιχειρήσεις που έκλεισαν όπως η Ολυμπιακή, ο ΟΣΕ και τα Λιπάσματα), εκ των οποίων 1.250 εργαζόμενοι θα ενταχθούν μέχρι το τέλος του έτους κι άλλοι 1.250 το 2014. Πρόκειται για απόφαση που θα οδηγήσει σε νέα και απότομη αύξηση της ανεργίας, η οποία ήδη πλήττει το 27% του εργατικού δυναμικού ή περίπου 1,34 εκ. άτομα. Παρότι με βάση δηλώσεις των αρμόδιων υπουργών από τις ρυθμίσεις αποκλείονται εργαζόμενοι που εντάχθηκαν στο δημόσιο με διαδικασίες «σκληρού ΑΣΕΠ», δηλαδή εντελώς αδιάβλητες ή για την υγεία αποκλείονται οι 20.000 νοσοκομειακοί γιατροί (12.000 ειδικευμένοι και 8.000 ειδικευόμενοι) από τους 65.000 που δουλεύουν στο σύστημα υγείας (με τους μισούς ακριβώς να είναι νοσηλευτικό προσωπικό και τους άλλους μισούς διοικητικό, τεχνικό και βοηθητικό) είναι παραπάνω από βέβαιο ότι από τη στιγμή που «θα σπάσει το ταμπού της μονιμότητας στο δημόσιο», όπως δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κυριάκος Μητσοτάκης, τότε πολύ σύντομα θα ακολουθήσουν κι άλλοι. Γιατροί και δημόσιοι υπάλληλοι αξιοκρατικά διορισμένοι, καθώς το κριτήριο θα είναι η μείωση των ελλειμμάτων κι η δημιουργία πλεονασμάτων στον κρατικό προϋπολογισμό. Όσο δηλαδή τα δημόσια έσοδα θα καταρρέουν, λόγω της ύφεσης και της αιμορραγίας που προκαλεί η εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, όπως συμβαίνει τώρα τόσο η μαύρη λίστα θα διευρύνεται περιλαμβάνοντας όλο και περισσότερους δημόσιους υπάλληλους.

Η απόλυση δημοσίων υπαλλήλων πέρα από τον συμβολικό τους χαρακτήρα που συμπυκνώνει την κατάργηση του δικαιώματος στην μόνιμη και σταθερή εργασία και τον στόχο μείωσης του ελλείμματος που εξυπηρετεί έρχεται να διευκολύνει δύο ακόμη στόχους. Ο πρώτος είναι η συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας. Μάλιστα, οι αλλαγές που θα ανακοινωθούν μέχρι το τέλος Ιουλίου στο νοσοκομειακό χάρτη θα εμφανίσουν ως φυσιολογικές και αναγκαίες νέες απολύσεις εργαζομένων στην υγεία, καθώς θεωρούνται σίγουρες συγχωνεύσεις τμημάτων και νοσοκομείων, με τουλάχιστον 13 νοσηλευτικά ιδρύματα να αλλάζουν χρήση. Το πολυνομοσχέδιο σηματοδοτεί ένα επιπλέον πλήγμα στην δημόσια υγεία μέσω του περιορισμού των διαγνωστικών εξετάσεων για περίπου 10 εκ. ασφαλισμένους και των νοσηλίων που καταβάλλονται στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς φυσικά την ίδια στιγμή να αυξάνονται οι πιστώσεις στο δημόσιο σύστημα υγείας. Το αντίθετοι συμβαίνει. Ο δεύτερος στόχος που προωθείται με την απόλυση των δημόσιων υπαλλήλων και είναι αλληλένδετος με τον προηγούμενο (ακρωτηριασμό των πιο φιλολαϊκών, αναδιανεμητικών πλευρών του κράτους πρόνοιας) σχετίζεται με την στήριξη του ιδιωτικού τομέα, ο οποίος σε μια περίοδο κρίσης και μείωσης των δουλειών του δέχεται ένα φιλί ζωής. Γίνεται πασιφανής με την «προσφορά» στην ιδιωτική παιδεία και δη στην βιομηχανία των ΙΕΚ, που τόσο πολύ προσέχει η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, των 15.000 μαθητών της τεχνικής εκπαίδευσης που μένουν από τον Σεπτέμβρη ξεκρέμαστοι, μετά την απόλυση των καθηγητών τεχνικής εκπαίδευσης και την κατάργηση των σχετικών ειδικοτήτων. Με βάση εκτιμήσεις του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ/ΟΙΕΛΕ εκτιμάται πως αν πριν το πολυνομοσχέδιο το 99,3% των μονάδων της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης ήταν δημόσιες και μόνο το 0,7% ιδιωτικές, μετά την απόφαση της κυβέρνησης το μερίδιο των ιδιωτών αυξάνεται στο 15% και γίνεται το υψηλότερο μεταξύ όλων των βαθμίδων τη εκπαίδευσης. Ωστόσο, στα ιδιωτικά ΙΕΚ θα στείλουν τα παιδιά τους μόνο όσες οικογένειες διαθέτουν τα μέσα, δηλαδή ελάχιστες αν πάρουμε υπ’ όψη μας την κοινωνική διαστρωμάτωση των συγκεκριμένων εκπαιδευτικών βαθμίδων, που είναι η χαμηλότερη κι είναι αυτή η οποία σήμερα πλήττεται προνομιακά από την ανεργία και την μείωση των μισθών. Οι υπόλοιπες οικογένειες καταδικάζονται να αφήσουν τα παιδιά τους στην αμάθεια και να τα στείλουν στην αγορά εργασίας χωρίς καμία ειδίκευση, χωρίς κανένα επαγγελματικό προσόν, εκλιπαρώντας τον εργοδότη να δώσει ό,τι έχει ευχαρίστηση.

Η εργοδοτική μάλιστα ασυδοσία θωρακίζεται και θεσμικά αφήνοντας τις σπονδές στο νεοφιλελευθερισμό και το περίφημο αόρατο χέρι της αγοράς μόνο για τα εγχειρίδια που μελετούν οι νεοφώτιστοι της ελεύθερης αγοράς. Στην πράξη το κράτος σώζει την ιδιωτική οικονομία, που αποτελεί τον φύλακα άγγελό της. Μάρτυρας το άρθρο 103 που περιγράφει τις διαδικασίες υπό τις οποίες θα αποφασίζεται με υπουργική απόφαση ο κατώτατος μισθός και το κατώτατο ημερομίσθιο για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα μετά φυσικά από «τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής, δηλαδή όχι πριν από την 1.1.2017». Οι όροι που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψη για τον καθορισμό τους («η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και οι προοπτικές για ανάπτυξη από την άποψη της παραγωγικότητας, των τιμών, της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης, του ποσοστού ανεργίας, των εισοδημάτων και των μισθών»), όπως και οι γραφειοκρατικές και χρονοβόρες διαδικασίες που θεσπίζονται εγγυώνται ότι οι κατώτατοι μισθοί και τα ημερομίσθια θα είναι ακόμη πιο χαμηλά απ’ αυτά που δίνει η αγορά. Εγγυητής γι’ αυτό θα είναι το (κατά τ’ άλλα) μισητό για τους νεοφιλελεύθερους κράτος που έτσι βάζει πλάτες και σώζει το ιδιωτικό κεφάλαιο, το οποίο μέχρι πρόσφατα συναποφάσιζε με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων το ύψος των αμοιβών και τους όρους των εργασιακών σχέσεων. Τώρα οι κάθε λογής Δασκαλόπουλοι βάζουν μπροστά το κράτος, ώστε πιθανότατα οι ίδιοι να ασχοληθούν απερίσπαστοι με τη τέχνη του επιχειρείν και τις έγνοιες που έχουν οι παραγωγικές τους δραστηριότητες, χωρίς ο πολύτιμος χρόνος τους να αναλώνεται σε τέτοιες ασήμαντες λεπτομέρειες…

Μάρτυρας της κρατικής αρωγής που έρχεται να διασφαλίσει την απρόσκοπτη δράση του κεφαλαίου είναι και τα επιπλέον μέτρα που περιλαμβάνει το πολυνομοσχέδιο στη κατεύθυνση της διευκόλυνσης των πολυεθνικών δικηγορικών εταιρειών. «Πάσα» προς το πολυεθνικό κεφάλαιο που καλύπτεται πίσω από το στόχο της απελευθέρωσης του επαγγέλματος. Το άνοιγμα του δικηγορικού επαγγέλματος στις πολυεθνικές θα συρρικνώσει περαιτέρω το ήδη σημαντικά μειωμένο εισόδημα των επαγγελματιών του κλάδου, όπως βεβαιώνεται από μια σειρά στοιχείων που δόθηκαν στη δημοσιότητα την προηγούμενη εβδομάδα. Είναι για παράδειγμα η αύξηση του αριθμού των δικηγόρων χωρίς καθόλου παραστάσεις από 6.389 το 2009 σε 8.497 το 2013, η κάθετη μείωση του αριθμού των δικηγόρων με περισσότερες από 50 παραστάσεις από 1.832 το 2009 σε 633 το 2013 κι επίσης στη βάση όλων αυτών η απότομη μείωση των συμβολαίων που επέτρεπαν στα δικηγορικά γραφεία τα προηγούμενα χρόνια να είναι βιώσιμα. Έτσι μόνο στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθήνας από 70.361 ο αριθμός των συμβολαίων το 2009 μειώθηκε σε 61.347 το 2010, σε 40.103 το 2011, σε 22.410 το 2012 και μόλις σε 1.744 το πρώτο εξάμηνο του 2013. Μετά την είσοδο στην αγορά των πολυεθνικών, το μερίδιο που θα αναλογεί στους μικρομεσαίους δικηγόρους θα μειωθεί ακόμη ταχύτερα.

Τέλος, απόδειξη για το γεγονός ότι ο κανιβαλικός νεοφιλελευθερισμός των Μνημονίων και της Τρόικας δεν μπορεί χωρίς κράτος αποτελεί η απαλλαγή του στελεχών του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από ποινικές ευθύνες. Η συγκεκριμένη διάταξη αποτελεί μέτρο τόσο του οργίου παρανομίας που γίνεται με επίκεντρο τις αυθαίρετες αποφάσεις που λαμβάνονται από το ΤΧΣ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Αν δεν ήξεραν ότι παρανομούν και κινδυνεύουν να πάνε στον Κορυδαλλό, με τις αποφάσεις που παίρνουν για το ποια τράπεζα θα παραμείνει εν ζωή και με ποιος όρους, τότε γιατί να επέβαλαν την ψήφιση ενός τέτοιου σκανδαλώδους άρθρου, που αφήνει την δικαιοσύνη να είναι «προνόμιο» μόνο των φτωχών;