Το ΔΝΤ εργαλείο εξόντωσης των φτωχών (Επίκαιρα, 30/4-7/5/2014)

Ξεγύμνωμα του αντιδημοκρατικού χαρακτήρα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αποτελεί η έκθεση της ευρωπαϊκής οργάνωσης Eurodad (η οποία ασχολείται με το χρέος και την ανάπτυξη αποτελώντας ομπρέλα 48 οργανώσεων  από 19 κράτη), που δόθηκε πρόσφατα στην δημοσιότητα.

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ

Η έκθεση (με τίτλο Conditionally yours, ananalysis of the policy conditions attached to IMF loans) εξετάζει τους όρους που έθεσε ο διεθνής μισητός οργανισμός σε μια σειρά από χώρες τα τελευταία χρόνια, ως αυστηρή προϋπόθεση για να τις χρηματοδοτήσει, να επιτελέσει δηλαδή τον ρόλο του ως δανειστής έσχατης ανάγκης. Οι όροι ωστόσο που, βεβαιωμένα, έθετε υπερέβαιναν κατά πολύ τον ρόλο του, καθώς συστηματικά εισέρχονταν στους πιο ευαίσθητους πολιτικά τομείς, όπως είναι για παράδειγμα  το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Έτσι αποδεικνύεται ότι το ΔΝΤ είναι ένας αντιδημοκρατικός και ανεξέλεγκτος οργανισμός, που ασκεί πολιτική χωρίς να έχει καμιά τέτοια εξουσιοδότηση ή αρμοδιότητα, κατά παράβαση δηλαδή του καταστατικού του, όπως και των συνταγματικών προβλέψεων στις χώρες που παρεμβαίνει. Και δεν είναι μόνο αυτό…

Ακτή Ελεφαντοστού, Ελλάδα και Κύπρος

Κατ’ αρχάς διαψεύδοντας τις δικές του δεσμεύσεις για αριθμητική μείωση των όρων που θα συνοδεύουν κάθε δάνειο, αν κάτι αποδεικνύεται με το πέρασμα του χρόνου είναι ότι οι όροι αυξάνονται. Το ΔΝΤ δηλαδή γίνεται πολύ πιο αυστηρός δανειστής. Οι ερευνητές της Eurodad υπολόγισαν ότι τα τελευταία χρόνια κάθε πρόγραμμα συνοδεύεται από 19,5 όρους, όταν προηγούμενη έρευνα για την τριετία  2005-2007 έδειξε ότι κάθε πρόγραμμα συνοδευόταν κατά μέσο όρο από 13,7 προϋποθέσεις, ενώ την διετία 2003-2004 από 14 προϋποθέσεις. Πολύ πέραν του μέσου όρου των προϋποθέσεων κινήθηκαν τρεις συγκεκριμένες χώρες: η Ακτή του Ελεφαντοστού με 82 απαιτήσεις, η Ελλάδα με 41 και η Κύπρος με 37. Να σημειωθεί πως ο πραγματικός αριθμός των όρων είναι σημαντικά μεγαλύτερος γιατί στην έρευνα έχουν εξεταστεί μόνο οι όροι που τίθενται αρχικά κι όχι στις διαδοχικές αξιολογήσεις που συνοδεύουν την εκταμίευση κάθε δόσης.

Οι προϋποθέσεις προς τα κράτη δεν αυξάνονται μόνο ποσοτικά, αλλά γίνονται και πιο σκληρές, δηλαδή περισσότερο οδυνηρές για την κοινωνία που καλείται να σηκώσει το βάρος της νεοφιλελεύθερης δομικής προσαρμογής. Οι ερευνητές της Eurodad ξεχωρίζουν δύο τομείς ως ευαίσθητους πολιτικά, με την έννοια ότι οι υποδείξεις του ΔΝΤ συνεπάγονται την ευθεία παρέμβαση στα εσωτερικά ανεξάρτητων, υποτίθεται, κρατών: την δημοσιονομική πολιτική και την μείωση του ρόλου του κράτους όπου ξεχωρίζουν οι συστάσεις για απελευθέρωση αγορών, ιδιωτικοποίηση δημόσιων επιχειρήσεων και  αναδιάρθρωσή τους σε ανταποδοτική βάση με στόχο την αύξηση της κερδοφορίας που ισοδυναμεί με μειωμένη πρόσβαση της κοινωνίας στα αγαθά ή τις υπηρεσίες που προσφέρουν.

Κι εδώ Ελλάδα και Κύπρος ξεχώρισαν. Αναφέρει η έκθεση: «Η έρευνά μας διαπίστωσε ευρεία και αυξανόμενη χρήση αμφισβητούμενων συνθηκών σε ευαίσθητους πολιτικά τομείς της οικονομικής πολιτικής, ειδικότερα αυτούς που αφορούν φορολογία και πολιτική δαπανών. Η Eurodad διαπίστωσε 174 δομικούς όρους σε ευαίσθητους τομείς σε 20 από τις 22 χώρες που μελέτησε. Ο μέσος όρος είναι 7,6 συνθήκες ανά πρόγραμμα, μια σημαντική αύξηση από την προηγούμενη έρευνα που διεξήχθη πριν την οικονομική κρίση όπου διαπιστώθηκαν 4,4 ευαίσθητες συνθήκες ανά πρόγραμμα… Το βάρος των ευαίσθητων συνθηκών είναι πολύ μεγαλύτερο σε τρεις χώρες: την Κύπρο, την Ελλάδα και την Τζαμάικα», αναφέρει η έκθεση της Eurodad.

Στους φτωχούς το κόστος της κρίσης

Ο απαράδεκτος ρόλος του ΔΝΤ,  που αποδεικνύει ότι δεν επιδέχεται καμίας μεταρρύθμισης ώστε να λειτουργεί προς όφελος των κρατών, αποδεικνύεται από μια ατελείωτη σειρά παραδειγμάτων που ως κοινό παρανομαστή έχουν: την αύξηση της φορολογίας για τους φτωχούς όπως είναι η έμμεση φορολογία που δεν λαβαίνει καθόλου υπ’ όψη της το εισόδημα του κάθε φορολογούμενου πολίτη, η μείωση των δαπανών για κοινωνική ασφάλιση, υγεία και παιδεία, οι μειώσεις μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, κ.α. Ειδικότερα, στο Μπαγκλαντές το 2013 καταργήθηκαν φοροαπαλλαγές που ισοδυναμούσαν με το 0,5% του ΑΕΠ, στο Μπουρούντι ζητήθηκε η κατάργηση όλων των φοροαπαλλαγών στο νέο φορολογικό νόμο, στην Κύπρο καταργήθηκε ο μηχανισμός Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής που απέτρεπε την διάβρωση των μισθών από τις ανατιμήσεις, στο Κόσοβο για το 2012/2013 επιβλήθηκαν μηδενικές αυξήσεις στους δημόσιους υπαλλήλους. Στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων, ακολουθείται σε όλο τον κόσμο η συνταγή που είδαμε σε Ελλάδα και Κύπρο με το ΔΝΤ να μετατρέπεται σε όργανο συγκεκριμένων ιδιωτικών συμφερόντων, σε βάρος φυσικά του εισοδήματος των πολλών που θα πληρώσουν τις αυξήσεις στα τιμολόγια. Στην Ακτή  Ελεφαντοστού για παράδειγμα οι αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού με αφορμή την ιδιωτικοποίηση έφτασαν το 10%, στο Μάλι η οδηγία ήταν να φτάσουν στο επίπεδο των διεθνών τιμών, κ.α. Όσο δηλαδή και να ξεχωρίζουν για την βαρβαρότητά τους οι πολιτικές που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα από την Τρόικα, κι η κατάσταση στον υπόλοιπο κόσμο δεν απέχει σημαντικά.

ΔΝΤ υπεράνω κυβερνήσεων

Η έκθεση της Eurodad καταρρίπτει και το μύθο των διαπραγματεύσεων μεταξύ ΔΝΤ και κρατών. Οι εικόνες απίστευτης υποτέλειας που είδαμε στην Ελλάδα, με εκλεγμένους υπουργούς να στέκονται προσοχή στους τεχνοκράτες του ΔΝΤ είναι ο κανόνας που ισχύει σε όλο τον κόσμο! Αναφέρεται συγκεκριμένα ότι με βάση έκθεση του 2007 του ανεξάρτητου γραφείου αξιολόγησης του ΔΝΤ το 84% του προσωπικού του που είχε εμπλακεί στην σύνταξη Μνημονίων αναγνώρισε πως τα έγραφαν …μόνοι τους. Επομένως, αν και δεν απαλλάσσονται των ευθυνών τους οι εκλεγμένες κυβερνήσεις που χωρίς καμιά εξουσιοδότηση δίνουν τα κλειδιά σε τεχνοκράτες οι οποίοι δεν λογοδοτούν πουθενά, αυτό που αναδεικνύεται είναι το απύθμενο θράσος με το οποίο δουλεύουν οι γιάπηδες του ΔΝΤ, κατόπιν φυσικά οδηγιών, επικαλούμενοι έναν επαγγελματισμό που θυμίζει την ψυχρότητα του ναζί Άιχμαν όταν υποστήριζε στην απολογία του ότι η δουλειά του ήταν να μεταφέρει κρατούμενους. Ούτε καν ότι εκτελούσε εντολές… Κι έτσι, αποδεδειγμένα μάλιστα, την δουλειά του την έκανε καλά. Προς τι ο …ψόγος;

Ποια είναι όμως η τύχη εκείνων των κρατών που ξεπέφτουν στην ανάγκη του ΔΝΤ; Κόλαφο για το κύρος του αποτελούν στοιχεία που παραθέτουν οι ερευνητές της Eurodad με βάση τα οποία 20 από τις 22 χώρες που εξετάστηκαν είχαν προσφύγει ξανά στο ΔΝΤ τα προηγούμενα 10 χρόνια ενώ η πλειοψηφία αυτών των χωρών προσέφευγε μόλις τα τρία προηγούμενα χρόνια. Κοινώς, οι κοινωνικά ολέθριες συνταγές του ΔΝΤ δεν κατάφεραν να λύσουν  τα δομικά προβλήματα των κρατών, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν ξανά και ξανά στον ιμπεριαλιστικό οργανισμό που καταφέρνει το εξής απίστευτο: όπως οι έμποροι ναρκωτικών να δημιουργεί μια συνεχή και αυξανόμενη πελατεία. Ευρύτερα, αντί να είναι παράγοντας επίλυσης των βραχυπρόθεσμων προβλημάτων ρευστότητας στην παγκόσμια οικονομία έχει μετατραπεί σε παράγοντα αποσταθεροποίησης κρατών και εξαθλίωσης λαών. Αυτό ακριβώς είναι το τίμημα, το αποτέλεσμα από την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών κι ας τις εμφανίζουν ως λύση στα προβλήματα υπερχρέωσης ή εξωτερικού ισοζυγίου. Αφού αποδεδειγμένα πλέον ο ασθενής μετά την θεραπεία είναι σε πολύ χειρότερη κατάσταση απ’ ότι ήταν πριν η συνταγή των δομικών μεταρρυθμίσεων και των Μνημονίων εξυπηρετεί άλλο σκοπό: την προώθηση μιας ακραία νεοφιλελεύθερης ατζέντας που ως αποτέλεσμα έχει μια άνευ προηγουμένου εισοδηματική και κοινωνική πόλωση.