H Eλλάδα έχει λαμβάνειν 14 δισ. ευρώ από το EFSF μέχρι τα τέλη του 2014
και λίγο περισσότερα από τα ΔΝΤ μέχρι το 2016. Όμως, το διαφαινόμενο
χρηματοδοτικό κενό μπορεί να φέρει νέα μέτρα και δεσμεύσεις. Πως θα
μπορούσαν αυτά να αποφευχθούν.
Η Ελλάδα έχει γίνει πειραματόζωο στα χέρια των ξένων πιστωτών και αντικείμενο μικροπολιτικής, ακόμη μια φορά, στο εσωτερικό.
Όμως,
ούτε η πιστή εφαρμογή ενός προγράμματος υπερβολικής λιτότητας όπως
πίστευαν οι αποκαλούμενες μνημονιακές δυνάμεις και οι πιστωτές, ούτε ο
λαϊκισμός των αντιμνημονιακών δυνάμεων που θέλουν την χρηματοδότηση από
την ΕΕ και το ΔΝΤ αλλά χωρίς τους συνοδευτικούς όρους, έχουν δώσει ή θα
δώσουν λύση στο ελληνικό πρόβλημα.
Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός
χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSF) προχώρησε χθες στην εκταμίευση της
δόσης των 3,3 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα.
Kατόπιν αυτού, η Ελλάδα
έχει λάβει 130,6 δις. ευρώ από το EFSF μέχρι στιγμής και απομένουν ακόμη
14 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2014.
Αν αναλογισθεί κανείς ότι η επόμενη δόση αφορά πάνω από 8 δισ. ευρώ, το συμπέρασμα που προκύπτει είναι σαφές.
Η εξάρτηση της Ελλάδας από τα δάνεια του EFSF και της ΕΕ κατ' επέκταση βαίνει προς το τέλος της.
Η
κατάσταση είναι πιο περίπλοκη με το ΔΝΤ του οποίου η συνεισφορά είχε
προσδιορισθεί σε 28 δισ. ευρώ σύμφωνα με το Μνημόνιο-ΙΙ καθώς
προβλέπονταν ισόποσες τριμηνιαίες εκταμιεύσεις μέχρι τα τέλη του 2014
και ένα συγκριτικά σημαντικό ποσό το 2015.
Η προβλεπόμενη συνολική χρηματοδότηση της Ελλάδας από τα διακρατικά δάνεια της ΕΕ, το EFSF και το ΔΝΤ ανέρχεται σε 240 δισ. ευρώ και ξεπερνά κατά πολύ τα δάνεια που έχουν δοθεί σε άλλη χώρα μέχρι σήμερα για να μην ξεχνάμε.
Ούτε καν στην ήπειρο της Αφρικής της οποίας οι κάτοικοι έχουν πολύ χαμηλότερο βιοτικό επίπεδο σε σχέση με μας.
Φυσικά,
δεν δόθηκαν από τους πιστωτές για την ψυχή της μάνας τους, όπως λέμε,
αλλά για συγκεκριμένους λόγους που αφορούσαν επίσης συμφέροντα των
ιδίων.
Όμως, σημασία δεν έχει τι έγινε αλλά τι θα γίνει από εδώ και πέρα.
Κι
αυτό γιατί αρχίζουν να μαζεύονται νέα, μαύρα σύννεφα λόγω των
καθυστερήσεων στο πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων, χρηματοδοτικού κενού
στο ΕΟΠΠΥ ενώ ελλοχεύει ο κίνδυνος παρεκκλίσεων στους προϋπολογισμούς
της περιόδου 2013-2016.
Αν τα βάλουμε όλα μαζί προκύπτει ένα ποσό που μπορεί να ξεπεράσει τα 10 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο.
Το ποσό μεγαλώνει αν συνυπολογισθούν τα 10-11 δισ. ευρώ που διατέθηκαν για την επαναγορά των ελληνικών ομολόγων τον περασμένο Δεκέμβριο και τα οποία αντλήθηκαν από το πακέτο των 50 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Πιθανόν, μιλάμε για πιθανό χρηματοδοτικό κενό της τάξης των 20 με 30 δισ. ευρώ χωρίς νέα μέτρα για την περίοδο 2013-2016.
Σ' αυτά δεν
προσθέτουμε τυχόν νέες κεφαλαιακές ενισχύσεις προς τράπεζες στα πλαίσια
των νέων τεστ αντοχής που θα υποβληθούν από το φθινόπωρο.
Θεωρητικά,
το μισό ή ολόκληρο το προβλεπόμενο χρηματοδοτικό κενό θα μπορούσε να
αντιμετωπισθεί με κάποια νέα μέτρα εξορθολογισμού, π.χ. στον ΕΟΠΠΥ,
επέκταση υφιστάμενων φορολογικών επιβαρύνσεων όπως φαίνεται να προκρίνει
η κυβέρνηση μετά το 2014 και πιθανόν νέες εκδόσεις εντόκων γραμματίων
με τις ευλογίες της ΕΚΤ.
Αρκετοί έχουν αρχίσει να μιλάνε ήδη για νέο δάνειο από την ΕΕ που προφανώς θα συνοδεύεται από νέες δεσμεύσεις της χώρας (νέο μνημόνιο), ιδίως αν η Ελλάδα παραμείνει αποκλεισμένη από τις διεθνείς αγορές.
Κατά την ταπεινή μας άποψη, είναι κάτι που θα πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία
με βάση την τωρινή εμπειρία από την εφαρμογή και τις επιπτώσεις των
προγραμμάτων προσαρμογής στην ελληνική οικονομία και την απασχόληση.
Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να καλυφθεί το προβλεπόμενο χρηματοδοτικό κενό των 20-30 δισ. ευρώ με άλλους τρόπους.
Αν μάλιστα η χώρα δεν αποκτήσει μερική πρόσβαση στις αγορές από το 2014 με σχετικά αποδεκτά επιτόκια, π.χ. λόγω επιδείνωσης του διεθνούς κλίματος, και επί πλέον θελήσει να κουνήσει μαντήλι στο ΔΝΤ από το 2015, ο λογαριασμός θα μπορούσε να ανέβει πολύ περισσότερο.
Θα μπορούσε κάλλιστα να ανέλθει στα 40 με 50 δισ. ευρώ υπό ακραίες υποθέσεις.
Από μια πρώτη ματιά, ο μοναδικός τρόπος για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό είναι ο εσωτερικός δανεισμός.
Όμως, η άσχημη εμπειρία των ομολογιούχων με το PSI δεν βοηθά το εγχείρημα.
Η φορολογική αμνηστία
για τα δεκάδες δισ. ευρώ που βρίσκονται σε τραπεζικές θυρίδες και
στρώματα στην Ελλάδα και τραπεζικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό θα
μπορούσε να λύσει εν μέρει το πρόβλημα, φέρνοντας αρκετά δισ. στα
κρατικά ταμεία.
Όμως, προσκρούει τόσο στην άρνηση των δανειστών,
όσο και στην παντελή έλλειψη εμπιστοσύνης προς το ελληνικό δημόσιο από
τους πολίτες και ειδικότερα τους έχοντες σε μια περίοδο που το τραπεζικό
απόρρητο δεν υφίστανται.
Τι απομένει πέραν της εξόδου από την ευρωζώνη ή της έκδοσης νέου εθνικού νομίσματος που θα συνυπάρχει με το ευρώ;
Η πληρωμή ενός ποσοστού, π.χ. του 15%, των ετήσιων υποχρεώσεων του κράτους προς το εσωτερικό όπως μισθοί, συντάξεις κ.τ.λ. με την έκδοση χρεογράφων ή όπως αλλιώς θέλει να τα ονομάσει κανείς σε αναλογία 1 προς 1 με το ευρώ για μια περίοδο 3-4 ετών.
Το
δημόσιο θα μπορούσε να εξοικονομήσει πάνω από 10 δισ. ευρώ σε ετήσια
βάση μ' αυτό τον τρόπο, δηλαδή 30-40 δισ. σε μια τριετία, μειώνοντας
ισόποσα τον δανεισμό του σε ευρώ και καλύπτοντας το χρηματοδοτικό κενό.
Θα μπορούσε επίσης να επιβάλλει κάτι ανάλογο στις ιδιωτικές επιχειρήσεις το ίδιο διάστημα.
Κοινώς,
να τους ζητούσε όπως ανταλλάξουν τα ευρώ που αντιστοιχούν σ' ένα μικρό
ποσοστό, π.χ. το 15%, της μισθοδοσίας τους, με αυτά τα χρεόγραφα με
κάποιο κόστος, π.χ. 0,5%, ώστε να ενισχυθούν κάπως τα κρατικά έσοδα ή
και καθόλου.
Το ποσό των χρεογράφων ή όπως αλλιώς θέλει να τα αποκαλέσει κανείς που θα εκδίδονταν ετησίως θα ήταν αυστηρά προσδιορισμένο ώστε να μην προκληθούν πληθωριστικές πιέσεις.
Το
υπουργείο οικονομικών θα μπορούσε να είναι ο εκδότης των χρεογράφων που
θα χρησιμοποιούνταν στις συναλλαγές χωρίς να είναι νόμισμα με την
κλασσική έννοια του όρου.
Το υπουργείο θα δεσμευόταν να επαναγοράσει σταδιακά τα χρεόγραφα-πιστοποιητικά σε βάθος κάποιων ετών από τους κατόχους του, δίνοντάς τους ευρώ.
Δεν
ισχυριζόμαστε ότι είναι ο καλύτερος ή ο μοναδικός τρόπος για να μην
χρειασθεί να ληφθούν νέα μέτρα λιτότητας και ταυτόχρονα να καλυφθεί το
χρηματοδοτικό κενό της περιόδου 2013-2016.
Όμως, είναι ένας τρόπος να ορίσει ξανά η χώρα την μοίρα της χωρίς να φύγει από το ευρώ.
Dr. Money
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου