Προς διαμελισμό η Ουκρανία

του Γιώργου Δελαστίκ / prin.gr

Προσωρινή θα αποδειχθεί η προχθεσινή συµφωνία µεταξύ της ρωσόφιλης κυβέρνησης της Ουκρανίας και της γερµανόδουλης δεξιάς και ακροδεξιάς αντιπολίτευσης. Αυτή τη στιγµή δεν είµαστε καν σε θέση να πούµε ούτε αν θα εφαρµοστεί ουσιαστικά. Το µόνο για το οποίο είµαστε βέβαιοι είναι ότι αυτή η τελευταία αντιπαράθεση που κορυφώθηκε από τον ∆εκέµβριο έχει βαθύνει ακόµη περισσότερο το αβυσσαλέο ρήγµα  µεταξύ της αναπτυγµένης ρωσόφιλης ανατολικής Ουκρανίας και της οικονοµικά καθυστερηµένης και γερµανόφιλης δυτικής Ουκρανίας.

Ο συµβιβασµός δεν µπορεί να µακροηµερεύσει συν τοις άλλοις και επειδή δεν ανταποκρίνεται στον πραγµατικό συσχετισµό δυνάµεων των «δύο Ουκρανιών» που προαναφέραµε. Η συµφωνία που υπογράφτηκε την Παρασκευή σηµατοδοτεί µια κατά κράτος ήττα του φιλορώσου προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, ο οποίος πλέον είναι οριστικά «ξεγραµµένος» από πολιτική σκοπιά και πιθανότατα πολύ σύντοµα θα εξαφανιστεί από το ουκρανικό πολιτικό σκηνικό. Αυτό όµως σε καµιά περίπτωση δεν σηµατοδοτεί την ήττα της φιλορωσικής Ουκρανίας. Κάθε άλλο. Αντιθέτως, η σύγκρουση ενίσχυσε στους κόλπους των ρωσόφιλων το αίσθηµα ότι δεν µπορούν να συνυπάρξουν µε τη φιλογερµανική Ουκρανία, η οποία ήταν ανοιχτά φιλοναζιστική στη διάρκεια του Β΄Παγκοσµίου Πολέµου, αλλά και τις δυνάµεις υποστήριξης της ένωσης αυτού του τµήµατος της Ουκρανίας µε τη Ρωσία! Τους τελευταίους αιώνες η Ουκρανία ήταν δύο χώρες σε συσκευασία µίας! Το ανατολικό της κοµµάτι συµπεριλαµβάνεται κατεξοχήν στις κοιτίδες του ρωσικού έθνους. Το δυτικό τµήµα της χώρας ήταν ανέκαθεν συνεργαζόµενη ή υπόδουλη επαρχία κεντροευρωπαϊκών δυνάµεων. Εξαιτίας αυτών των λόγων ουδέποτε υπήρξε ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος της Ουκρανίας µέχρι τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.

Τα τελευταία γεγονότα δείχνουν ότι ενισχύονται µε καλπάζοντες ρυθµούς οι τάσεις διαµελισµού της Ουκρανίας σε δύο κράτη, ένα ρωσόφιλο ανατολικό κι ένα γερµανόφιλο δυτικό. Σε µια τέτοια περίπτωση, το δυτικό κράτος της Ουκρανίας θα παραµείνει ένας ανεξάρτητος, εθελοντικά γερµανόδουλος δορυφόρος του Βερολίνου, όπως είναι η Σλοβενία, η Κροατία, η Σλοβακία, η Αυστρία και οι Βαλτικές Χώρες. Αντιθέτως, το ανατολικό ουκρανικό κράτος θα αποφασίσει µε δηµοκρατικές διαδικασίες και µε συντριπτική πλειοψηφία –και δεν υπάρχει πραγµατικά καµιά απολύτως ειρωνική χροιά σε αυτόν τον ισχυρισµό– την ένωσή του µε τη Ρωσία. Είναι πολύ χαρακτηριστικά τα όσα συνέβησαν. Το Λβιβ, δεύτερη πόλη της δυτικής Ουκρανίας µετά το Κίεβο, πέρασε στα χέρια της αντιπολίτευσης χωρίς να ανοίξει µύτη – ακόµη και το κτήριο διοίκησης της αστυνοµίας! Στο Χάρκοβο, τη µεγαλύτερη πόλη της ανατολικής Ουκρανίας, δεν έγινε ούτε µία αντικυβερνητική διαδήλωση! Στη δε χερσόνησο της Κριµαίας, η οποία έχει από το 1999 διακηρύξει την… ανεξαρτησία της από την Ουκρανία (!) και της έχει εκχωρηθεί ως συµβιβαστική λύση το καθεστώς της αυτόνοµης δηµοκρατίας, δηλώθηκε εκ νέου η πρόθεση να προσχωρήσει στη Ρωσία, αν η Ουκρανία αποσταθεροποιηθεί ως ενιαία χώρα. Προς το διαµελισµό της βαδίζει η Ουκρανία, προς τη διάσπασή της σε δύο κράτη. Οι αιτίες της απειλούµενης διάλυσης της Ουκρανίας είναι εσωτερικές. Από εκεί και πέρα είναι αυτονόητο φυσικά ότι παρεµβαίνουν και οξύνουν αυτές τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις οι ΗΠΑ, η Γερµανία, η Ρωσία, επιδιώκοντας η κάθε µία από τις χώρες αυτές να προσποριστεί γεωπολιτικά οφέλη προς όφελός της µέσα από τις εξελίξεις στην Ουκρανία.

Είναι εξαιρετικά δύσκολο να παραµείνει µια χώρα ενιαία, όταν ο λαός της είναι χωρισµένος σε δύο κοµµάτια που αλληλοµισούνται βαθύτατα. Τόσο οι Γερµανοί όσο και οι Ρώσοι διαπιστώνουν σταδιακά ότι είτε γερµανόφιλος είτε ρωσόφιλος είναι ο δηµοκρατικά, χωρίς νοθείες, εκλεγµένος πρόεδρος της Ουκρανίας, αδυνατεί να ασκήσει τη νόµιµη εξουσία του σε ολόκληρη τη χώρα. Τι νόηµα έχει η παράταση του βίου µιας τέτοιας «ενιαίας» χώρας; Η ανοµολόγητη αλήθεια είναι πως ούτε βεβαίως η Γερµανία αλλά ούτε και η Ρωσία αντιτίθενται κατά βάθος στο διαµελισµό της Ουκρανίας. Η Γερµανία θα αποκτήσει στην ευρωπαϊκή ήπειρο µια ακόµη γερµανόδουλη χώρα. Η Ρωσία θα αισθανθεί βαθιά ανακούφιση βλέποντας να ξαναγίνονται ρωσικές οι επί µία εικοσαετία και πλέον ουκρανικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας – και πρώτα απ’ όλα η στρατηγικής σηµασίας χερσόνησος της Κριµαίας, χωρίς την οποία το ρωσικό ναυτικό του Εύξεινου Πόντου είναι µετέωρο. ∆εν θα το οµολογήσουν ποτέ οι Ρώσοι, αλλά χίλιες φορές προτιµούν να είναι η Κριµαία ρωσικό έδαφος και να ησυχάσουν παρά να είναι –όπως σήµερα– ουκρανική η Κριµαία και η Μόσχα αφενός να πληρώνει αδρά για να µπορεί να τη χρησιµοποιεί ως στρατηγείο του ρωσικού πολεµικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, αφετέρου να µηχανεύεται χίλιους δυο τρόπους και τεχνάσµατα για να µην προκαλείται κάθε τόσο ρωσοουκρανική κρίση µε επίκεντρο τη χερσόνησο.

Την προχθεσινή συµφωνία δεν την υπέγραψε ακριβώς γι’ αυτό ούτε η Ρωσία ούτε η ακροδεξιά, φιλοναζιστική πτέρυγα της ουκρανικής αντιπολίτευσης που παρέχει τους ένοπλους, εκπαιδευµένους «διαδηλωτές» οι οποίοιο πρωτοστατούν στην πρόκληση ανταλλαγής πυρών. Ο επόµενος γύρος του ουκρανικού δράµατος θα έχει σίγουρα πρωταγωνιστές τις φανατικά ρωσόφιλες δυνάµεις της Ουκρανίας και τις ορδές των γερµανόφιλων ναζιστών Ουκρανών.