Άλλο Εμέκ, άλλο εκμέκ

http://mao.gr

Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής και Ερντογάν ο Κατεδαφιστής.

«Δεν είμαστε ακτιβιστές, είμαστε λαός», ήταν ένα από τα συνθήματα που ακούστηκαν στις διαδηλώσεις στην Τουρκία, όπως γράφει στον Γκάρντιαν μια Τουρκάλα δημοσιογράφος που ζει στην Άγκυρα. Στο ίδιο κείμενο επισημαίνεται ότι η κατάληψη του πάρκου Γκεζί δεν ήταν παρά ένας κρίκος σε μια μακρά ιστορία διεκδικήσεων του δημόσιου χώρου, ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και την άγρια κερδοσκοπία στη γη. Πολύ λίγα έχουν γραφτεί στην Ελλάδα γι’ αυτές τις κινητοποιήσεις ή για τις αναπλάσεις παραδοσιακών λαϊκών συνοικιών στην Κωνσταντινούπολη στο όνομα του «εξευγενισμού», δηλ. της παράδοσής της στα ιδιωτικά συμφέροντα.

Π.χ., ελάχιστα γράφτηκαν για μια μεγάλη κινητοποίηση για να σωθεί ο κινηματογράφος Εμέκ στη συνοικία Μπέγιογλου της Κωνσταντινούπολης. Πέντε μεγάλες διαδηλώσεις και μια κατάληψη έγιναν μέσα σε δύο χρόνια, ενώ η τελευταία κινητοποίηση, στις αρχές Απριλίου, αντιμετωπίστηκε με δακρυγόνα και κανόνια νερού. (Μάλιστα, εδώ τα σκάγια πήραν και τον Κώστα Γαβρά που συμμετείχε στη διαδήλωση.) Χιλιάδες επαγγελματίες του κινηματογράφου, ανάμεσά τους και Έλληνες, έχουν υπογράψει τη σχετική έκκληση για τη διάσωσή του, ενώ όπως βλέπουμε στις φωτογραφίες, οι υπερασπιστές του Εμέκ δεν ήταν «30 ακτιβιστές», όπως γράφτηκε στο Bήμα, αλλά εκατοντάδες άνθρωποι.

Ο κινηματογράφος Εμέκ (850 θέσεων) ιδρύθηκε το 1924 επί Ατατούρκ και ήταν η παλαιότερη (και ομορφότερη) κινηματογραφική αίθουσα στην Τουρκία. Στεγαζόταν σε ένα περίφημο αρ ντεκό κτίριο του 1884, έργο του λεβαντίνου αρχιτέκτονα Αλεξάντρ Βαλορί. Εδώ διεξαγόταν το ετήσιο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης. Η κατεδάφιση προχωρά.

Και μια λεπτομέρεια: εμέκ σημαίνει εργασία.

Οι λαϊκοί, εργατικοί αγώνες γίνονται πάνω απ’ όλα για τα συμφέροντα της τάξης, όμως στα συμφέροντα αυτά ανήκει και το δικαίωμα στην τέχνη και στο όνειρο. Το σύνθημα «8 ώρες δουλειά, 8 ώρες ανάπαυση, 8 ώρες ψυχαγωγία (recreation)», που πρωτοδιατυπώθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα, στην εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης έχει στις μέρες μας μια πολύ πιο βαθιά διάσταση. Kαι ψυχαγωγία δεν είναι το κατά μόνας βίδωμα μπροστά σε μια οθόνη, αλλά η κοινωνική ζωή, η συλλογική δράση και η συλλογική χαρά

Ο κινηματογράφος Εμέκ χάθηκε, όπως πιθανόν να χαθεί και το πάρκο Γκεζί, όμως οι αγώνες για τη διάσωσή τους δεν πήγαν χαμένοι. Η πάλη για το ψωμί, την τιμή και τη λευτεριά δεν αποκλείει, ίσως και να προϋποθέτει, την πάλη για την ομορφιά ή μάλλον την αναζήτηση της ομορφιάς.

Η κατεδάφιση του ιστορικού κινηματογράφου Εμέκ έχει ήδη αρχίσει.