Επικριτικά απέναντι στην απόφαση του Eurogroup τοποθετείται
ο Νικόλας Παπαδόπουλος βουλευτής και στέλεχος του Δημοκρατικού Κόμματος
Κύπρου στην συνέντευξη που παραχώρησε στα Επίκαιρα. Ο βουλευτής του
ΔΗΚΟ, που ψήφισε το Μνημόνιο, μεταξύ άλλων τονίζει πως «δεχθήκαμε
μια ζημιά της τάξης των 15-20 εκατομμυρίων για να μας δανείσουν 10
δισεκατομμύρια», υπογραμμίζει τους αυξημένους κινδύνους για ένα νέο
σχέδιο Ανάν και δηλώνει την διαφωνία του με την προοπτική ένταξης της
Κύπρου στο ΝΑΤΟ.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ
- Πώς αποτιμάτε συνολικά τη στάση της Ευρωζώνης απέναντι στην Κύπρο;
- Ήταν μια αδικαιολόγητη στάση, ιδιαίτερα σκληρή, που
τουλάχιστον από τη δική μας πλευρά, θεωρούμε ότι δεν έχει επιδειχθεί
στην περίπτωση της Κύπρου η αλληλεγγύη που αναμέναμε από τους Ευρωπαίους
εταίρους μας. Η λύση που επιβλήθηκε στην Κύπρο σε ό,τι αφορά το δικό
της πρόγραμμα στήριξης, είναι και άδικη και παράλογη. Άδικη γιατί δεν
έχει επιβληθεί πουθενά αλλού, σε καμία άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης
(ΕΕ) που έχει ζητήσει βοήθεια απ’ αυτό το μηχανισμό στήριξης αλλά και
παράλογη επειδή θα κοστίσει πολύ περισσότερο από τα 10 δισεκατομμύρια
που λένε ότι θα μας δώσουν για να στηριχθεί η κυπριακή οικονομία. Γιατί
δυστυχώς, τα οικονομικά δεδομένα της κυπριακής οικονομίας έχουν
διαφοροποιηθεί προς το χειρότερο ενόψει των τελευταίων αποφάσεων του
Eurogroup. Η Κύπρος έχει δεχθεί ένα καίριο πλήγμα σ’ ένα βασικό τομέα
της οικονομίας της που είναι ο τομέας των υπηρεσιών. Αυτός ο τομέας
παρήγαγε τα προηγούμενα χρόνια περίπου το 40% των εσόδων του κράτους
μας. Αυτόν τον τομέα πλέον τον έχουν διαλύσει με τις αποφάσεις του
Eurogroup, την απόφαση για την επιβολή κουρέματος στις καταθέσεις των
καταθετών στις δυο μεγαλύτερες κυπριακές τράπεζες. Έχει κλονιστεί η
εμπιστοσύνη στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα κι επομένως η Κύπρος έχει ν’
αντιμετωπίσει πέρα από την παρατεταμένη ύφεση των ερχόμενων χρόνων και
τη δυσλειτουργία του τραπεζικού της συστήματος. Θα πρέπει δηλαδή η
κυπριακή οικονομία να λειτουργήσει μέσα σ’ ένα πλαίσιο όπου δεν μπορούν
να προχωρήσουν οι συνήθεις τραπεζικές συναλλαγές. Υπάρχουν
συναλλαγματικοί περιορισμοί, δε γίνονται οι οποιεσδήποτε πληρωμές στην
Κύπρο χωρίς την έγκριση της Κεντρικής Τράπεζας κι αυτή η δυσλειτουργία
θα εμβαθύνει δυστυχώς την ύφεση της κυπριακής οικονομίας, η οποία κατά
τη δική μου εκτίμηση δεν πρόκειται να είναι απλά ύφεση, αλλά θα είναι
μια κατάθλιψη.
- Είπατε ότι τα οικονομικά στοιχεία προμηνύουν επιδείνωση.
Πιστεύετε δηλαδή κι εσείς ότι το ποσό το οποίο εγκρίθηκε είναι μικρό και
σύντομα θα χρειαστεί μια αναθεώρηση προς τα πάνω; Οι Financial Times έγραφαν πρόσφατα πως χρειάζονται 21 κι όχι 18 δισεκατομμύρια για την κυπριακή οικονομία. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
- Δυστυχώς θα συμφωνήσω ότι τα 10 δισεκατομμύρια δε θα είναι
αρκετά για τις ανάγκες της κυπριακής κυβέρνησης τα επόμενα χρόνια. Γιατί
θα είναι πολύ βαθύτερη η συρρίκνωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος
(ΑΕΠ) της χώρας μας λόγω του πλήγματος που έχει υποστεί ο τραπεζικός
τομέας και ο τομέας των υπηρεσιών. Αλλά δεν είναι μόνο εκεί το πρόβλημα.
Θα έχουμε ένα επιπρόσθετο πρόβλημα σ’ ό, τι αφορά την κυπριακή
οικονομία. Το μείον στην ουσία επικεντρώνεται στο ότι δε θα μπορέσει να
λειτουργήσει η κυπριακή οικονομία όπως οι υπόλοιπες οικονομίες της
Ευρωζώνης. Το κυπριακό ευρώ δεν είναι το ίδιο όπως το γερμανικό ευρώ.
Δεν μπορεί κάποιος Κύπριος να χρησιμοποιήσει τα χρήματά του που έχει
στις τράπεζες. Αυτό το πρόβλημα δεν το αντιμετωπίζουν οι υπόλοιπες χώρες
της Ευρωζώνης, που έχουν ζητήσει στήριξη από το μηχανισμό στήριξης.
Πέραν τούτου, η ζημιά που ήδη έχει δυστυχώς επωμιστεί ο Κύπριος
καταθέτης, είναι μια ζημιά που δεν έχει καταγραφεί σε καμία άλλη χώρα
της ΕΕ που ‘χει ζητήσει βοήθεια. Έχουμε ήδη καταγράψει ζημιές σ’ ό, τι
αφορά τους Κύπριους καταθέτες, μετόχους και κατόχους αξιογράφων των δύο
μεγαλύτερων τραπεζών, οι οποίες θα ξεπεράσουν τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ.
- Από το κούρεμα είναι αυτό το κόστος;
- Φυσικά, ναι. Αυτό όμως είναι κόστος που έχει ήδη δυστυχώς
δεχθεί, μια ζημιά που ήδη έχει δεχτεί η οικονομία μας. Είναι χρήματα που
έφυγαν από την κυπριακή οικονομία για να πάνε ν’ αποπληρώσουν δυστυχώς
την έκτακτη στήριξη που μας έδωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)
αλλά και για να πληρώσουν τις ζημιές των τραπεζικών εργασιών στην
Ελλάδα.
- Για τον ΕLΑ δηλαδή πήγαν αυτά τα χρήματα; Αυτή είναι η έκτακτη στήριξη;
- Μάλιστα.
- Και σε ό,τι αφορά τις ελληνικές τράπεζες, με ποιο τρόπο χρηματοδοτήθηκαν μ’ αυτά τα χρήματα οι ελληνικές τράπεζες;
- Είναι μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση και με απλά λόγια
μπορώ να την εξηγήσω ως εξής: τα περιουσιακά στοιχεία που είχαν οι τρεις
μεγαλύτερες κυπριακές τράπεζες στην Ελλάδα, δηλαδή δάνεια κι άλλα
περιουσιακά στοιχεία, ανέρχονταν περίπου στα 19 δισεκατομμύρια ευρώ.
- Μιλάμε για Τράπεζα Κύπρου, Λαϊκή κι Ελληνική Τράπεζα;
- Ακριβώς. Οι υποχρεώσεις αυτών των τραπεζών μαζί με τον ΕLΑ
της Ελλάδας που αντιστοιχούσε στον ΕLΑ που ‘χε παρασχεθεί για τις
εργασίες της Ελλάδας ήταν περίπου 15 δισεκατομμύρια ευρώ. Αντί να
πάρουμε 4 δισεκατομμύρια ευρώ που είναι η διαφορά μεταξύ περιουσιακών
στοιχείων και υποχρεώσεων από την πώληση των εργασιών της Ελλάδας,
πήραμε μόνο 500 εκατομμύρια. Χάσαμε 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ, ως Κύπρος,
ως κυπριακή οικονομία. Επειδή αυτή η πώληση επιβλήθηκε από την Τρόικα.
Δεν την αποδέχτηκαν οι τράπεζες, τουλάχιστον τα διοικητικά τους
συμβούλια διαφώνησαν μ’ αυτήν την πώληση. Πέραν τούτου, ναι, έπρεπε να
περιοριστεί ο ΕLΑ που είχε ανέλθει στα 13 περίπου δισεκατομμύρια ευρώ τα
προηγούμενα δύο χρόνια, κι αυτά είναι χρήματα που έφυγαν από την
κυπριακή οικονομία και πήγαν στην ουσία στα ταμεία της ΕΚΤ άρα εμείς οι
ίδιοι έχουμε υποστεί μια ζημιά που ξεπερνά το 75% του ΑΕΠ μας. Κι
έρχονται τώρα και μας λένε ότι θα μας δώσουν 10 δισεκατομμύρια.
Δεχθήκαμε μια ζημιά της τάξης των 15-20 εκατομμυρίων για να μας
δανείσουν 10 δισεκατομμύρια. Κι επαναλαμβάνω, καμία άλλη χώρα δεν έχει
συνεισφέρει από μόνη της ένα τόσο μεγάλο ποσό στο δικό της πρόγραμμα
στήριξης. Ελπίζω να έγινα κατανοητός.
- Απόλυτα. Δηλαδή ουσιαστικά η πώληση των υποκαταστημάτων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα ήταν μια επιζήμια συμφωνία;
- Καθαρή ζημιά για μας, ύψους 3,5 δισ. ευρώ.
- Χωρίς να δικαιολογείται από τα θεμελιώδη μεγέθη τους να γίνει αυτή η μεταβίβαση;
- Όχι, επιβλήθηκε θεωρώ αυτή η μεταβίβαση με το πρόσχημα ότι
πρέπει να περιοριστεί η έκθεση των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα, αλλά
θεωρώ ότι στην ουσία η βασική επιδίωξη ήταν από την αρχή να περιοριστεί ο
συστημικός κίνδυνος της πιθανής κατάρρευσης των κυπριακών τραπεζών στην
Κύπρο. Επειδή οι Έλληνες καταθέτες θα διατηρήσουν τις καταθέσεις τους,
οι Κύπριοι καταθέτες όμως έχασαν τις δικές τους καταθέσεις για να
πληρώσουν τη διασφάλιση των καταθέσεων στην ελληνική αγορά. Κι
επαναλαμβάνω, αυτή η συμφωνία μας επιβλήθηκε γιατί κάποιοι ήθελαν να
περιορίσουν το συστημικό κίνδυνο μόνο στην Κύπρο.
- Αυτή η λύση που δόθηκε ήταν αναπόφευκτη; Υπήρχαν άλλες λύσεις που μπορούσαν να δοθούν;
- Υπήρχε η επιλογή να στηρίξουν τις κυπριακές τράπεζες, αν
ήθελαν. Θα κόστιζε 5,8 δισεκατομμύρια ευρώ, πολύ λιγότερο απ’ ό, τι θα
κοστίσει στο τέλος η στήριξη της κυπριακής οικονομίας, επειδή
επαναλαμβάνω, πιστεύω δε θα είναι μόνο 10 δισεκατομμύρια που θα
χρειαστεί να δανειστούν μέχρι να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα στήριξης της
Κύπρου. Και αντί να μας στηρίξουν, επέλεξαν να διαλύσουν το τραπεζικό
μας σύστημα. Επαναλαμβάνω, ότι αυτό δεν βασίζεται σε κάποιους
οικονομικούς λόγους. Θεωρώ ότι ήταν πολιτικοί λόγοι, που δυστυχώς
κάποιοι επέλεξαν αυτή την πάρα πολύ αυστηρή προσέγγιση για την κυπριακή
δημοκρατία. Και θεωρώ ότι υπήρχαν και σκοπιμότητες πίσω από αυτήν την
προσέγγιση.
- Ποιοι είναι αυτοί οι πολιτικοί λόγοι και ποιες αυτές οι σκοπιμότητες;
- Θεωρώ, υπάρχουν χώρες στην ΕΕ και ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη, οι
οποίες χώρες θεώρησαν ότι εάν θα καταστρεφόταν το τραπεζικό σύστημα της
Κύπρου, ενδεχομένως οι ίδιες να αποκόμιζαν κάποια οφέλη από μία
συρρίκνωση του δικού μας τραπεζικού συστήματος.
- Για λόγους ανταγωνισμού δηλαδή;
- Θεωρώ ότι ναι, υπήρχαν σκοπιμότητες πίσω από αυτές τις
αποφάσεις, αλλά θέλω να τονίσω το εξής: Φταίμε και εμείς. Δεν θεωρώ ότι
εμείς δεν έχουμε ευθύνες για το γεγονός ότι φέραμε την Κυπριακή
οικονομία σε αυτήν τη δυσάρεστη θέση. Θα μπορούσαμε να είχαμε πάρει
μέτρα νωρίτερα για να αποτρέψουμε την αίτηση μας στο μηχανισμό στήριξης.
Δεν το πράξαμε δυστυχώς.
- Πιστεύετε ότι η Κύπρος δεν έπρεπε να προσφύγει στην Τρόικα;
- Πριν από δύο χρόνια, υπήρχαν πράγματα που μπορούσαμε να είχαμε κάνει για να μην προσφύγουμε στο μηχανισμό στήριξης.
- Μέτρα λιτότητας, εννοείτε;
- Μέτρα λιτότητας και αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος.
Εγώ δεν κατάλαβα ακόμα, τουλάχιστον δεν μου εξήγησε κάποιος γιατί για
δύο χρόνια επιτρέψαμε σε μια τράπεζα όπως είναι η Λαϊκή Τράπεζα, να
συνεχίζει να συσσωρεύει έναν ΕLΑ που έφτασε τα 13 δισεκατομμύρια ευρώ σε
μια οικονομία όπου το συνολικό ΑΕΠ της χώρας είναι 17 δισεκατομμύρια.
Ξέρουμε ότι υπήρχαν πολιτικές σκοπιμότητες πίσω από αυτήν την
καθυστέρηση της κυπριακής κυβέρνησης. Εξάλλου το είχε παραδεχτεί και ο
διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, ο οποίος το είχε πει δημόσια ότι ο
λόγος που κράτησε τη Λαϊκή Τράπεζα στον αναπνευστήρα είναι επειδή είχαμε
προεδρικές εκλογές το Φλεβάρη και ήθελε να περιμένει ωσότου αλλάξει η
κυβέρνηση. Η δική μου απορία είναι η εξής: ας δεχτώ ότι συμπεριφέρθηκε
ανεύθυνα η κυβέρνηση Χριστόφια ή και η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Η
ΕΚΤ γιατί συνέχιζε να δίνει για δύο χρόνια ΕLΑ σε μια τράπεζα η οποία
δεν ήταν φερέγγυα απ’ ότι μας είπαν στο τέλος; Δηλαδή η βασική
προϋπόθεση για να δώσει ELA η ΕΚΤ σε μια τράπεζα είναι αυτή η τράπεζα να
έχει ικανοποιητικές εξασφαλίσεις και να είναι φερέγγυα. Με τις εκθέσεις
που έχουμε στα χέρια μας πλέον φαίνεται ξεκάθαρα ότι η συγκεκριμένη
τράπεζα, η Λαϊκή Τράπεζα, δεν ήταν φερέγγυα. Άρα γιατί συνέχιζαν να την
στηρίζουν;
- Μπορούμε να κάνουμε μια αποτίμηση της ένταξης και
παραμονής της Κύπρου στην Ευρωζώνη; Τελικά αποδείχθηκε θετική η ένταξη
στην Ευρωζώνη ή όχι;
- Δε θεωρώ ότι χρεοκοπήσαμε λόγω ευρώ. Χρεοκοπήσαμε δυστυχώς
λόγω των τεράστιων λαθών των τραπεζών μας και λόγω των λαθών κυρίως της
προηγούμενης κυβέρνησης αλλά και των διαρθρωτικών ανισορροπιών της
κυπριακής οικονομίας. Επαναλαμβάνω ότι η θέση μου είναι ότι θα
μπορούσαμε να είχαμε πάρει μέτρα έτσι ώστε να μην αναγκαστούμε να
υποβάλλουμε αίτηση στο μηχανισμό στήριξης. Δεν ήταν αναπόφευκτο αυτό που
έπαθε η Κύπρος.
- Πάντως κι όποιες χώρες πήραν μέτρα λιτότητας επιταχύνθηκε
αυτή η πορεία σ’ αυτό το φαύλο κύκλο λιτότητας, στέρησης δημοσίων
εσόδων, νέα μέτρα λιτότητας… Καμία χώρα δηλαδή που πήρε μέτρα λιτότητας
δε γλύτωσε την ύφεση, επιταχύνθηκε πορεία προς την ύφεση. Και μένει μια
εξαγγελία ότι κάποια στιγμή κάποτε, θα εξυγιανθούν τα δημόσια οικονομικά
της.
- Στη δική μας περίπτωση όμως, δεν κάναμε απολύτως τίποτα. Και
δυστυχώς είχαμε την πιο ραγδαία διαφοροποίηση των δημοσιονομικών
στοιχείων από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης. Μέσα σε 5 χρόνια, από
έναν προϋπολογισμό πλεονασματικό της τάξης του 3% βρεθήκαμε να ‘χουμε
ένα έλλειμμα, μέσα σε 2 χρόνια -από το 2007 μέχρι το 2009- βρεθήκαμε να
‘χουμε έλλειμμα της τάξης του 6%. Μια αρνητική διαφοροποίηση της τάξης
του 10%. Ήταν η πιο ραγδαία, η πιο δραματική διαφοροποίηση των
δημοσιονομικών στοιχείων χώρας της Ευρωζώνης. Έπεφταν τα έσοδά μας κι
αντί να πάρουμε μέτρα, αυξάναμε τις δαπάνες. Καμία άλλη χώρα της Ευρώπης
δεν ακολούθησε μια τέτοια πρακτική και δυστυχώς αυτή η λανθασμένη
οικονομική πολιτική μας έφερε εκτός των διεθνών αγορών το Μάιο του 2011
και μείναμε εκτός των αγορών για 2 χρόνια. Καμία άλλη χώρα στον κόσμο,
καμία άλλη χώρα της Ευρωζώνης δεν έχει μείνει εκτός των αγορών έστω και
μία μέρα χωρίς να προσφύγει στο μηχανισμό στήριξης ή να κηρύξει
χρεοκοπία. Εμείς δυστυχώς μείναμε εκτός των αγορών για 2 χρόνια, για 2
χρόνια τρώγαμε τη σάρκα μας, φάγαμε όλα τα αποθέματα της Κυπριακής
οικονομίας, των ιδιωτικών επιχειρήσεων, και φτάσαμε σ’ ένα εξαθλιωμένο
σημείο να ζητάμε τη βοήθεια των εταίρων μας και να είμαστε ευάλωτοι,
δυστυχώς, στις απειλές και τους εκβιασμούς που δεχθήκαμε στο τελευταίο
Εurogroup όπου μας απείλησαν ότι ή δέχεστε, ή διαλύουμε τις κυπριακές
τράπεζες. Και δυστυχώς αναγκαστήκαμε να δεχθούμε μια λύση η οποία κάθε
άλλο παρά θεωρώ ότι θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη της κυπριακής
οικονομίας.
- Η Κύπρος πρέπει να μείνει ή να φύγει απ’ το ευρώ;
- Θεωρώ ότι σ’ αυτό το στάδιο δεν είναι επιλογή μας ν’
αποχωρήσουμε από το ευρώ για πολλούς και διάφορους λόγους. Πρώτον,
επειδή εμείς, στη δική μας περίπτωση, σ’ αντίθεση για παράδειγμα με την
Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία, είναι ρητός όρος της συνθήκης
προσχώρησής μας ότι θα ενταχθούμε στην Ευρωζώνη. Όπως κι οι υπόλοιπες 9
χώρες που εντάχθηκαν μαζί μας, υπέγραψαν όρο μέσα στη συνθήκη
προσχώρησής τους και συνυπέγραψαν ειδικό όρο ότι θα υποβάλλουν αίτηση
για ένταξη στην Ευρωζώνη.
- Ταυτίζεται δηλαδή η παραμονή Ευρωζώνη με την παραμονή στην ΕΕ ;
- Υπάρχουν κάποιοι που ισχυρίζονται ότι η αποχώρησή μας από την
Ευρωζώνη, αυτόματα δημιουργεί ερωτηματικά κατά πόσο θα πρέπει ν’
αποχωρήσουμε κι από την ΕΕ.
- Εσείς θεωρείτε καταστροφική την αποχώρηση από την ΕΕ ;
- Θα έρθω σ’ αυτό επειδή δε νομίζω ότι είναι τόσο απλή η
απάντηση. Ο δεύτερος λόγος είναι επειδή είτε φύγουμε από το Ευρώ, είτε
μείνουμε στο Ευρώ, πάλι θα έχουμε προβλήματα. Κι αν φύγουμε από το Ευρώ
κι επιστρέψουμε για παράδειγμα στη λίρα, πάλι θα πρέπει να ενταχθούμε σ’
ένα πρόγραμμα εξυγίανσης πιθανώς μόνο με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
(ΔΝΤ), όπως γίνεται για παράδειγμα και στην περίπτωση της Σλοβενίας και
σε τέτοια περίπτωση θεωρώ ότι θα είναι πολύ πιο αυστηρό το πρόγραμμα,
παρά αυτό που έχουμε με την Τρόικα. Αν όμως, αποφασίσουμε ότι
μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα μας συμφέρει ν’ αποχωρήσουμε από το Ευρώ,
κι εγώ για χάρη συζήτησης, είμαι έτοιμος να συζητήσω ένα τέτοιο
ενδεχόμενο, αυτό σίγουρα θα πρέπει να γίνει σε συνεργασία με τους
Ευρωπαίους εταίρους μας. Δεν μπορούμε να έρθουμε σε αντιπαράθεση με την
ΕΕ. Αν υπήρχαν χίλιοι άλλοι λόγοι γιατί δε θα ‘πρεπε να επιδιώξουμε αυτή
την αντιπαράθεση, για την Κύπρο υπάρχει ένας επιπρόσθετος λόγος· εμείς
δεν είμαστε μια συνηθισμένη χώρα της Ευρώπης, εμείς έχουμε ν’
αντιμετωπίσουμε και την Τουρκία και σίγουρα δεν έχουμε την πολυτέλεια να
μετατρέψουμε 16 χώρες της Ευρωζώνης σ’ εχθρούς μας. Άρα θα χρειαστούμε
χρόνο για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, προετοιμασία και σίγουρα δεν είναι μια
επιλογή η οποία προσφέρεται σε αυτή τη χρονική και δεδομένη στιγμή.
- Έχει ανάψει πάλι συζήτηση για ένα νέο «σχέδιο Ανάν» και το
λέω «σχέδιο Ανάν» με την έννοια ότι θα είναι σχέδιο διχοτόμησης καθώς
ξέρουμε πως αυτή τη στιγμή η Κυπριακή Δημοκρατία είναι σε μια χειρότερη
οικονομικά θέση απ’ αυτήν στην οποία βρισκόταν το 2004, ενώ αντίθετα η
Τουρκία είναι σε μια πολύ καλύτερη θέση. Δεν ανησυχείτε για τον κίνδυνο η
ΕΕ να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος σε μια δεύτερη επίθεση εναντίον
της Κύπρου που αυτή τη φορά θα σχετίζεται με το θέμα της επανένωσης του
νησιού και να βρεθείτε πάλι προ απροόπτων;
- Φυσικά και ανησυχώ και σίγουρα κάποιοι αυτή τη στιγμή τρίβουν
τα χέρια τους επειδή έχουν μπροστά τους μια χρυσή ευκαιρία: να μας
επιβάλουν αυτά που δεν κατάφεραν να μας επιβάλουν το 2004. Είναι
ξεκάθαρο ότι στο μυαλό τουλάχιστον κάποιων άσπονδων φίλων παίζει αυτή τη
στιγμή το σενάριο ότι θα διασυνδεθεί η οικονομία, μαζί με το εθνικό
θέμα ίσως και το φυσικό αέριο έτσι ώστε η Κύπρος να δεθεί χειροπόδαρα
και ν’ αναγκαστεί να συρθεί σε μία δοτή λύση όπως για παράδειγμα ήταν το
σχέδιο Ανάν. Είναι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο που θα πρέπει να είμαστε
πάρα πολύ προσεκτικοί. Θεωρώ ότι θα πρέπει ν’ αντισταθούμε σε
πρωτοβουλίες που έχουν τέτοιους στόχους. Δεν ισχυρίζομαι ότι θα είναι
εύκολα τα πράγματα γιατί έχετε απόλυτο δίκιο, είναι πολύ χειρότερα
σήμερα τα οικονομικά δεδομένα για την Κύπρο σε σχέση με το τι είχαμε ν’
αντιμετωπίσουμε το 2004. Όμως το 2004 δεν ήμασταν μέλος της ΕΕ, σήμερα
είμαστε. Επομένως, υπάρχουν και θετικά, υπάρχουν και αρνητικά, αλλά
κανένας δεν μπορεί ν’ αμφισβητήσει το γεγονός ότι υπάρχει μια έμμεση αν
όχι κι άμεση διασύνδεση οικονομίας κι εθνικών ζητημάτων. Γι’ αυτόν
ακριβώς το λόγο, θα έπρεπε εμείς να ήμασταν πολύ πιο προσεκτικοί. Οι
μικρές χώρες δεν παίζουμε με τη φωτιά. Δεν έπρεπε να επιτρέψουμε ποτέ, η
Κύπρος να βρεθεί σ’ αυτή την ευάλωτη θέση.
- Η δανειακή σύμβαση έπρεπε να τεθεί στην κρίση του κυπριακού λαού μ’ ένα δημοψήφισμα ή όχι, ποια είναι η άποψή σας;
- Δυστυχώς δεν προλαβαίναμε να πάμε σε δημοψήφισμα, γιατί
έχουμε άμεσες ανάγκες χρηματοδότησης. Για παράδειγμα, χρειαζόμαστε 3
δισ. ευρώ μέχρι τον Αύγουστο. Τα 2 δισ. θα πάνε για να χρηματοδοτήσουν
το χρέος μας, το 1 δισ. περίπου θα πάει για τρέχουσες ανάγκες και
πληρωμές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Άρα δεν υπήρχε χρόνος να
προχωρήσουμε σ’ ένα δημοψήφισμα αλλά το μνημόνιο έπρεπε να τεθεί ενώπιον
του λαού μας και τέθηκε ενώπιον των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Εκπρόσωποι του λαού αποφάσισαν να επικυρώσουν και να εγκρίνουν τη
δανειακή σύμβαση. Από κει και πέρα όλοι κρινόμαστε, κρινόμαστε από το
λαό και κρινόμαστε από την ιστορία για τις αποφάσεις μας.
- Η κατάσχεση ρωσικών καταθέσεων μετά βεβαιότητας τραυμάτισε
τις σχέσεις της κυπριακής δημοκρατίας με τη Ρωσία. Πιστεύετε πως αυτό
θα δημιουργήσει επιπλοκές, θα δημιουργήσει αρνητικές συνέπειες, θα το
βρει κάποια στιγμή μπροστά της αυτό η Κύπρος; Θυμόμαστε πολύ καλά πόσες
φορές τα βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας της Ρωσίας είχαν σώσει την Κύπρο
από άσχημες εξελίξεις.
- Πολύ φοβάμαι ότι ναι, έχετε δίκιο, θα επηρεαστούν δυσμενώς οι
σχέσεις μας με τη Ρωσία ή τουλάχιστον έχει πληγεί το κύρος της
κυπριακής οικονομίας, του κυπριακού τραπεζικού συστήματος, έτσι ώστε
αυτό το τραύμα στην καλή μας φήμη θα επηρεάσει δυστυχώς αρνητικά τις
προοπτικές μελλοντικής συνεργασίες με ρώσικες εταιρίες, ρώσους επενδυτές
που τα προηγούμενα χρόνια βοήθησαν στο να δοθεί ένα ιδιαίτερα ισχυρό
έναυσμα σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας. Δεν υπάρχει
εύκολος τρόπος να κερδίσουμε αυτή τη χαμένη εμπιστοσύνη αλλά πρέπει να
προσπαθήσουμε κι ελπίζουμε ότι θα μας δοθεί η ευκαιρία να ξανακερδίσουμε
την εμπιστοσύνη της Ρωσίας, των ρώσικων εταιριών που στο παρελθόν
χρησιμοποίησαν την Κύπρο για τις δικές τους επιχειρηματικές
δραστηριότητες. Το τραγικό με τη δική μας περίπτωση είναι ότι κάποιοι
ήθελαν να χτυπήσουν τους Ρώσους. Και βρήκαν ευκαιρία να τους χτυπήσουν
μέσω της Κύπρου. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου για παράδειγμα,
Γερμανοί πολιτικοί κι αξιωματούχοι μας είπαν ότι θέλουν να τιμωρήσουν
τους Ρώσους ολιγάρχες οι οποίοι χρησιμοποιούν την Κύπρο ως φορολογικό
παράδεισο. Φυσικά, η Κύπρος δεν είναι φορολογικός παράδεισος, έχει
συγκριτικά τους ίδιους φορολογικούς συντελεστές με άλλες ανταγωνιστικές
χώρες της ΕΕ όπως είναι η Ιρλανδία κι η έκθεση που αφορούσε το ξέπλυμα
βρώμικου χρήματος δείχνει ότι ήταν εντελώς ανυπόστατες αυτές οι άδικες
κατηγορίες εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας. Από την άλλη όμως,
οφείλουμε να δηλώσουμε ως Κύπριοι πολίτες την πικρία και την απογοήτευσή
μας, γιατί κάποιοι επέλεξαν να τιμωρήσουν παράλληλα με τους Ρώσους
ολιγάρχες, τις χήρες, τα ορφανά και τους συνταξιούχους που είχαν τις
καταθέσεις τους στις κυπριακές τράπεζες. Αν ήθελαν να τιμωρήσουν τους
Ρώσους ολιγάρχες, ας κυνηγούσαν τους Ρώσους ολιγάρχες, δεν έπρεπε μαζί
τους, να χτυπήσουν τις ευάλωτες τάξεις του κυπριακού πληθυσμού.
- Συμφωνείτε με την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ;
- Έχω έντονους προβληματισμούς κατά πόσο μια τέτοια στιγμή η
ένταξη μας στο ΝΑΤΟ θα μας επιφέρει οποιαδήποτε οφέλη. Η δική μου άποψη
είναι ότι σ’ έναν οργανισμό όπου στην ουσία, οι αποφάσεις παίρνονται από
τις ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις του οργανισμού όπως η Τουρκία, δεν
έχει χώρο η Κύπρος να προωθήσει τα δικά της συμφέροντα. Επομένως, αυτοί
που θεωρούν ότι μια ένταξη μας στο ΝΑΤΟ θα λύσει τα προβλήματά μας, απλά
ζουν με δικούς τους ευσεβείς πόθους. Θα έχουμε ν’ αντιμετωπίσουμε τα
ίδια συμφέροντα, τις ίδιες σκοπιμότητες που έχουμε και σήμερα ν’
αντιμετωπίσουμε και ίσως με την ένταξή μας στο ΝΑΤΟ, να γίνουμε ακόμα
πιο ευάλωτοι σε στήριξη που θα έχει να κάνει με χρηματοδότηση
οποιονδήποτε οπλικών ή άλλων στρατιωτικών προγραμμάτων. Όταν θα
συνεχίσουμε μ’ αυτή τη χρηματοδότηση, θα είναι πολύ εύκολο για κάποιους
να μας πουν, είτε συμφωνείτε είτε διακόπτουμε αυτή τη βοήθεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου