ΣΥΡΙΖΑ: Προμηνύματα του επικείμενου ιστορικού συμβιβασμού για το χρέος (Πριν, 26 Οκτωβρίου 2013)

 

Λεωνίδας Βατικιώτης

Η δανειακή σύμβαση συνδέεται αδιάρρηκτα με το Μνημόνιο: Ή καταγγέλλεις και τα δύο ή …σκας και τα εφαρμόζεις!

Δεν πρόκειται για άγνοια ούτε καν για υποτίμηση όσων με αυστηρότητα και ακρίβεια προβλέπονται στα συνοδευτικά κείμενα με τα οποία εγκρίθηκαν τα δάνεια που μας έχουν δέσει χειροπόδαρα για δεκαετίες. Η άποψη του ΣΥΡΙΖΑ ότι «άλλο πράγμα οι δανειακές συμβάσεις κι άλλο τα μνημόνια» που σημαίνει «ακύρωση του Μνημονίου και επαναδιαπραγμάτευση της Δανειακής Σύμβασης» την οποία διατύπωσε πρόσφατα ο πρόεδρος του κόμματος Αλέξης Τσίπρας σε τηλεοπτική του συνέντευξη κι ανέλαβε να τεκμηριώσει η Αυγή στις 19 Οκτώβρη σε άρθρο με τίτλο «ακύρωση του Μνημονίου και επαναδιαπραγμάτευση της Δανειακής Σύμβασης» προλειαίνει το έδαφος και προετοιμάζει τον κόσμο της Αριστεράς για τον μεγάλο συμβιβασμό στον οποίο είναι διατεθειμένο να προβεί το κόμμα όσο φθείρεται η κυβέρνηση του Α. Σαμαρά κι η άνοδός του στην εξουσία είναι θέμα χρόνου.

Η πραγματικότητα είναι ότι μνημόνια και δανεικές συμβάσεις συνιστούν ένα πλέγμα αδιαχώριστο, με το ένα μέρος να συμπληρώνει και να εξαρτάται από το άλλο. Ή μια κυβέρνηση κι ένα κόμμα τα αποδέχεται πληρώνοντας στο ακέραιο τις δόσεις κι επιβάλλοντας εφιαλτική λιτότητα ή τα απορρίπτει, δηλαδή τα καταγγέλλει αξιοποιώντας ένα τεράστιο πλούτο νομικών κι οικονομικών επιχειρημάτων και, τότε, με τους πόρους που περισσεύουν από την παύση των πληρωμών ακολουθεί μια αναδιανεμητική πολιτική, δίνοντας αυξήσεις και δημιουργώντας ένα σύγχρονο και γενναιόδωρο κοινωνικό κράτος που έχει ανάγκη ο σύγχρονο εργαζόμενος. Ενδιάμεση λύση δεν υπάρχει, γιατί φρόντισαν να την αποκλείσουν οι ίδιοι οι πιστωτές κι οι κυβερνήσεις που υπέγραψαν τις σχετικές δανειακές συμβάσεις. Μάρτυρας είναι η σημερινή κυβέρνηση που κι αυτή υποσχόταν επαναδιαπραγμάτευση για να ξεπεράσει σε επιθετικότητα τις κυβερνήσεις του Παπανδρέου και του Παπαδήμου. Ας δούμε τα ίδια τα κείμενα.

Αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του νόμου που συνοδεύει την πρώτη δανειακή σύμβαση: «Τα κράτη μέλη της ευρωζώνης αποφάσισαν στις 2 Μαΐου 2010 να παρέχουν στήριξη σταθερότητας στην Ελλάδα σε κυβερνητικό πλαίσιο… Αντίστοιχα η Ελλάδα αναλαμβάνει τη δέσμευση να εφαρμόσει τα μέτρα για την επιτήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και τις κατευθυντήριες γραμμές της οικονομικής πολιτικής με βάση τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δυνάμει των άρθρων 126(9) και 136 της Συνθήκης για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα οποία προβλέπονται στο Μνημόνιο Συνεννόησης που συστατικά του μέρη είναι το Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής πολιτικής, το Μνημόνιο στις συγκεκριμένες προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής και το Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης, όπως μπορεί κατά διαστήματα να τροποποιείται ή/να συμπληρώνεται». Στην ίδια δανειακή σύμβαση αναφέρεται στο άρθρο 7 του ίδιου του προοιμίου: «Η διαθεσιμότητα του πρώτου δανείου εξαρτάται από την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας». Στην παράγραφο γ) του άρθρου 4 αναφέρεται επίσης: «Μετά το αίτημα χρηματοδότησης για το πρώτο δάνειο η υποχρέωση των δανειστών να καταβάλουν το ποσό της καθαρής συμμετοχής… υπόκειται… στο υπογεγραμμένο Μνημόνιο Συνεργασίας». Στις δε υποχρεώσεις πληροφόρησης (άρθρο 9) αναφέρεται κατά λέξη: «Ο δανειολήπτης παρέχει στην επιτροπή για να δοθούν στους δανειστές: (β) τακτική έκθεση για την πρόοδο που σημειώνεται στην εκπλήρωση των όρων του Μνημονίου συνεργασίας».

Στη δεύτερη δανειακή σύμβαση αναφέρεται στο άρθρο 7 του προοιμίου: «Η διαθεσιμότητα και η παροχή χρηματοδοτικής ενίσχυσης στο πλαίσιο της παρούσας σύμβασης… εξαρτώνται… από (i) τη συμμόρφωση του δικαιούχου κράτους μέλους με τα μέτρα που ορίζονται στο μνημόνιο». Στο άρθρο 4 (αιτήσεις, προϋποθέσεις εκταμιεύσεων, χρηματοδότηση και εκταμιεύσεις) αναφέρεται στην παράγραφο 3: «… η υποχρέωση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να διαθέτει χρηματοδοτική ενίσχυση στο δικαιούχο κράτος μέλος στο πλαίσιο μιας διευκόλυνσης τελεί υπό τις εξής προϋποθέσεις: (δ) οι εγγυητές να έχουν ικανοποιηθεί (με ομόφωνο τρόπο) ως προς τη συμμόρφωση του δικαιούχου κράτους μέλους με τους όρους του μνημονίου, έχοντας λάβει υπ’ όψη τους την τελευταία περιοδική αξιολόγηση από την Επιτροπή».

Η ανάγκη ακύρωσης, μέσω της καταγγελίας, των δύο δανειακών συμβάσεων δεν είναι επιτακτική μόνο επειδή αποτελεί προϋπόθεση για την αμφισβήτηση και ακύρωση των Μνημονίων και μέσω αυτών της λιτότητας. Συνιστά υποχρέωση για ένα κυρίαρχο κράτος λόγω των αποικιοκρατικών, εξευτελιστικών όρων που περιλαμβάνει. Τόσο άνετα νοιώθει ο ΣΥΡΙΖΑ με μια δανεική σύμβαση που «διέπεται και ερμηνεύεται σύμφωνα με το αγγλικό δίκαιο» και βάσει της οποίας «ο δανειολήπτης αμετάκλητα και άνευ όρων παραιτείται από κάθε ασυλία που έχει ή πρόκειται να αποκτήσει όσον αφορά τον ίδιο ή τα περιουσιακά του στοιχεία»;

Τα περιθώρια είναι ακόμη πιο στενά, αποκλείοντας οποιοδήποτε περιθώριο μικροελιγμού (όταν για παράδειγμα λήξει το τρέχον πρόγραμμα χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας την άνοιξη του 2014) λόγω των όσων πρόσφατα ξεκαθάρισε ο Όλι Ρεν, περιγράφοντας ένα καθεστώς επιτήρησης της ελληνικής οικονομίας μέχρι το 2050! Όταν δηλαδή θα έχει ξεπληρωθεί το 75% του χρέους προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό. Ο κανονισμός της ΕΕ υπ. αρ. 472/2013 δεν αφήνει κανένα περιθώριο διαπραγμάτευσης. Αναφέρεται στο άρθρο 14 με τίτλο «άσκηση εποπτείας μετά το πρόγραμμα», παράγραφος 1: Τα κράτη μέλη παραμένουν υπό εποπτεία μετά το πρόγραμμα εφόσον δεν έχει εξοφληθεί τουλάχιστον το 75% της χρηματοδοτι­κής συνδρομής που έχει ληφθεί από ένα ή περισσότερα άλλα κράτη μέλη, τον ΕΜΧΣ, τον ΕΜΣ ή το ΕΤΧΣ. Το Συμβούλιο, μετά από πρόταση της Επιτροπής, μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια της άσκη­σης εποπτείας μετά το πρόγραμμα σε περίπτωση που εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα του οικείου κράτους μέλους. Η πρόταση της Επιτροπής θεωρείται ότι έχει εγκρι­θεί από το Συμβούλιο, εκτός αν το Συμβούλιο αποφασίσει με ειδική πλειοψηφία να την απορρίψει μέσα σε 10 ημέρες από την έγκρισή της από την Επιτροπή».

Όλα τα παραπάνω δεν περιγράφονται για να καταλήξουμε ότι η εξαθλίωση είναι αναπόδραστη για τον επόμενο μισό αιώνα. Προϋποθέσεις για να δοθούν αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις υπάρχουν από την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας. Πλούτος …υπάρχει στην ελληνική κοινωνία όπως φάνηκε κι από πρόσφατη έκθεση πολυεθνικού τραπεζικού κολοσσού που δείχνει να αυξάνονται και οι έλληνες εκατομμυριούχοι και η περιουσία τους. Τα σοβαρά εμπόδια που θέτει η άνευ προηγουμένου ύφεση (μείωση του ΑΕΠ κατά 21,5% από το 2008) μπορούν να ξεπεραστούν αύριο κιόλας από τις δυνατότητες που παρέχει η νομισματική επέκταση υπό τον όρο ότι υφίσταται νομισματική ανεξαρτησία. (Τη νομισματική πολιτική χρησιμοποιεί άλλωστε και το κεφάλαιο για να ξεπεράσει την κρίση στην παραγωγή και να επεκτείνει το περιθώριο δράσης του.) Η δυνατότητα επίσης για να ακυρωθούν μνημόνια και δανεικές είναι απεριόριστη. Το μόνο προαπαιτούμενο είναι η πλειοψηφία των παριστάμενων βουλευτών. Ούτε καν 151…

Περιγράφουμε το δρακόντειο θεσμικό πλαίσιο μόνο και μόνο για να τονίσουμε τα ισχυρά δεσμά με τα οποία έχει θωρακίσει η ΕΕ την αντιλαϊκή πολιτική στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες που έχουν δανειοδοτηθεί. Τούτων δοθέντων, όποιος εξαγγέλλει ακόμη και την χαλάρωση της σημερινής πολιτικής, όχι μόνο χωρίς να ακυρώσει τις δανειακές αλλά και χωρίς να έρθει σε σύγκρουση και να διαρρήξει τους δεσμούς με την ευρωζώνη και την ΕΕ, δηλαδή την διπλή έξοδο, δημιουργεί αυταπάτες που πολύ γρήγορα θα οδηγήσουν σε μια άνευ όρων αναδίπλωση. Και τότε ο αρθρογράφος της Αυγής και μέλος της οικονομικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ που τώρα εξηγούσε γιατί δεν θα ακυρωθεί η δανειακή σύμβαση θα μας αναλύει γιατί υπάρχουν και «καλά μνημόνια», προϊόντα «σκληρής διαπραγμάτευσης». Όπως έκανε και πέρυσι που δικαιολογούσε το μνημόνιο του ΑΚΕΛ, παραλείποντας μερικές …λεπτομέρειες: ότι το «καλό αριστερό μνημόνιο» αύξανε τους φόρους, μείωνε τους μισθούς, διέλυε το κράτος πρόνοιας κι έσωζε τις τράπεζες!