Ό,τι είναι πραγματικό δεν είναι και λογικό

Τρίτη 8 Γενάρη 2013

Γράφαμε πριν λίγες μέρες για τη λίστα με τους 100... υπερδισεκατομμυριούχους του πλανήτη που δημοσίευσε το «Bloomberg», η περιουσία των οποίων ανήλθε το 2012 στα 1,9 τρισεκατομμύρια δολάρια (αυξημένη κατά 241 δισ. δολάρια μέσα σε ένα χρόνο).

Λογικά πράγματα, θα πει κάποιος, από τη στιγμή που ζούμε στον καπιταλισμό. Ετσι δουλεύει το σύστημα. Οταν οι πολλοί εξαθλιώνονται, κάποιοι λίγοι κερδίζουν. Αλλωστε, όταν μιλάμε για τους 100 Κροίσους, στην πραγματικότητα δε μιλάμε παρά για τους μεγαλοκαπιταλιστές ιδιοκτήτες μερικών από τα μεγαλύτερα μονοπώλια του κόσμου.

*

Σε όλο αυτό το σκηνικό, όμως, υπάρχει ένα λεπτό σημείο. Και το σημείο αυτό δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι οι θιασώτες αυτού του συστήματος, του καπιταλιστικού, θέλουν να μας μάθουν να ζούμε - και εν πολλοίς το έχουν καταφέρει μέσα από την κυρίαρχη προπαγάνδα και την κυριαρχία της ιδεολογίας τους - αποδεχόμενοι το «λογικόν» του πράγματος.

Οτι, δηλαδή, είναι τάχα «λογικό», και από μια άποψη «μοιραίο», «αναπόφευκτο» και «αμετάλλακτο» το φαινόμενο της συνύπαρξης της απόλυτης ένδειας με την ξετσιπωσιά της χλιδής.

*

Βέβαια, για να γίνει πιο «γλυκόπιοτη» η αποδοχή αυτής της «μοίρας», επιδίδονται σε θεωρίες περί των «άξιων», των «ικανών» και των «καπάτσων» που τα κατάφεραν σε αυτή τη ζωή. Σε αντιδιαστολή με τους άλλους, με τα δισεκατομμύρια δηλαδή των ανθρώπων, που λόγω «ανικανότητας», «αναξιότητας» ή εν πάση περιπτώσει λόγω «ατυχίας», δεν «προκόψανε».

Ετσι, μέσα από αυτό το σχήμα, που βασίζεται στο δόγμα της «φυσικής επιλογής» αλλά με όρους κοινωνικού δαρβινισμού, εξοβελίζεται ο παράγοντας εκμετάλλευση. Κουβέντα για τις ταξικές ανισότητες. Πλήρης αποσιώπηση για το γεγονός ότι η απανθρωπιά της φτώχειας, ο πόνος της ανέχειας, η δυστυχία της ανέχειας έχουν ως μήτρα εκδήλωσής τους την αντίθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, δηλαδή την κατίσχυση του κεφαλαιοκράτη - καπιταλιστή πάνω στον προλετάριο - εργαζόμενο. Λέξη για την οικοδόμηση μιας κοινωνίας με βάση τον κανόνα της μετατροπής του ανθρώπου σε εμπόρευμα. Ενα εμπόρευμα που, όποτε το επιθυμούν και με τους όρους που το επιθυμούν, τα αφεντικά το πωλούν και το αγοράζουν φορώντας του τη σιδερένια μπάλα της μισθωτής σκλαβιάς ή το στοιβάζουν στον εφεδρικό στρατό της ανεργίας αποδίδοντάς του την «ελευθερία» της ανέχειας.

Λέξη, τελικά, για το χωρισμό της κοινωνίας σε μια χούφτα «ιδιοκτήτες», από τη μια, και σε έναν ωκεανό πληβείων, από την άλλη, που η μόνη τους ιδιοκτησία είναι το σαρκίο τους και το σαρκίο των παιδιών τους και που μόνο τους «δικαίωμα» είναι να προσφέρουν το σαρκίο τους στον «αφέντη» - εκμεταλλευτή τους.

*

Ομως, στην πραγματικότητα (και εδώ βρίσκεται η αντίφαση που έλυσε ο Μαρξ), τίποτα από όλα αυτά που συνιστούν τη γύρω μας πραγματικότητα δεν είναι «λογικό».

Στο σημείο αυτό ο κύριος Χέγκελ έκανε λάθος: Οχι, το πραγματικό δεν είναι και λογικό, όπως ισχυριζόταν. Με την έννοια ότι τίποτα από αυτά δεν είναι «καλώς καμωμένο». Και τίποτα «θεϊκό» ή «φυσικό» δεν επιβάλλει την «αναπόφευκτη» διαιώνιση αυτής της βαρβαρότητας.

Δεν είναι «λογικό», ούτε «μοιραίο», ούτε «αναπόφευκτο» οι άνθρωποι να συνεχίσουν να χωρίζονται σε εκείνους που αγοράζουν ανθρώπους και στους άλλους που πωλούνται σε άλλους ανθρώπους.

Δεν είναι «λογικό» και δεν πρέπει να αποδεχτούμε σαν κάτι το «λογικό» την πραγματικότητα ότι 100 Κροίσοι διαθέτουν περιουσία που ισούται με 10 φορές το ΑΕΠ της Ελλάδας των 10 εκατομμυρίων ψυχών.

Δεν είναι «λογικό» στην Ελλάδα των 10 εκατομμυρίων θυμάτων της αιθαλομίχλης και του νέφους της εξαθλίωσης και της κατάθλιψης, να δεχόμαστε σαν κάτι το «λογικό» την πραγματικότητα με τις λίστες των 54.000 καταθετών δεκάδων δισεκατομμυρίων στις τράπεζες του εξωτερικού. Δεν είναι «λογικό» να δεχόμαστε σαν «λογικό» την πραγματικότητα ότι στην Ελλάδα, δίπλα στα 500.000 παιδιά που υποσιτίζονται, υπάρχουν και λίστες 4.500 μεγαλοκαταθετών δισεκατομμυρίων σε Λουξεμβούργο και Λιχτενστάιν. Δεν είναι «λογικό» και δεν πρέπει να επιτρέπουμε να μας το εμφανίζουν σαν «λογικό» ότι δίπλα στους άστεγους και στα εκατομμύρια των ανέργων υπάρχουν και 2.000 μεγαλοκαταθέτες της λίστας Λαγκάρντ.

*

Οχι, τίποτα από την πραγματικότητα της φυλακής στην οποία μας έχουν ρίξει δεν είναι «λογικό».

Το Λογικό είναι να συντρίψουμε τη φυλακή για να φτιάξουμε μια πραγματικότητα χωρίς δεσμά και χωρίς αλυσίδες.

Γιατί, τελικά, δεν είναι «λογικό» 100 άνθρωποι να διαθέτουν περιουσία η οποία ισούται με το άθροισμα του ΑΕΠ όλων των χωρών της Αφρικής.

Μόνο ο «παραλογισμός» ενός συστήματος που έχει ως λογική του τη βαρβαρότητα μπορεί να διατείνεται ότι είναι «λογικό» 100 κεφαλαιοκράτες να έχουν περιουσία η οποία ξεπερνά τα υπάρχοντα όλου του πληθυσμού, του πληθυσμού των 1 δισεκατομμυρίου ανθρώπων, της Αφρικής!

Γράφει:
ο Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ