O Σεφέρης για τη χούντα - και τα γκάλοπ. Της Άντας Ψαρρά

 

22 Απρ 2013 | tvxsteam

  «Οσο μένει η ανωμαλία, τόσο προχωρεί το κακό» είχε δηλώσει μεταξύ άλλων στο BBC το 1969 ο νομπελίστας ποιητής.

«Πάει καιρός που πήρα την απόφαση να κρατηθώ έξω από τα πολιτικά του τόπου. Προσπάθησα άλλοτε να το εξηγήσω. Αυτό δεν σημαίνει διόλου πως μου είναι αδιάφορη η πολιτική ζωή μας. Ετσι, από τα χρόνια εκείνα, ώς τώρα τελευταία, έπαψα κατά κανόνα να αγγίζω τέτοια θέματα. Εξάλλου τα όσα δημοσίεψα ώς τις αρχές του 1967 και η κατοπινή στάση μου -δεν έχω δημοσιέψει τίποτα στην Ελλάδα από τότε που φιμώθηκε η ελευθερία- έδειχναν μου φαίνεται, αρκετά καθαρά τη σκέψη μου.

Μολαταύτα, μήνες τώρα, αισθάνομαι μέσα μου και γύρω μου, ολοένα πιο επιτακτικά, το χρέος να πω ένα λόγο για τη σημερινή κατάστασή μας. Με όλη τη δυνατή συντομία, να τι θα έλεγα: Κλείνουν δυο χρόνια που μας έχει επιβληθεί ένα καθεστώς ολωσδιόλου αντίθετο με τα ιδεώδη για τα οποία τα οποία πολέμησε ο κόσμος μας και τόσο περίλαμπρα ο λαός μας στον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο. Είναι μια κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης όπου όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές με πόνους και με κόπους, πάνε κι αυτές να καταποντιστούν μέσα στα ελώδη στεκούμενα νερά. Δε θα μου ήταν εύκολο να καταλάβω πώς τέτοιες ζημιές δεν λογαριάζουν πολύ για ορισμένους ανθρώπους. 

Δυστυχώς δεν πρόκειται μόνο γι' αυτόν τον κίνδυνο. Ολοι πια το διδάχτηκαν και το ξέρουν πως στις δικτατορικές καταστάσεις η αρχή μπορεί να μοιάζει εύκολη, όμως η τραγωδία περιμένει αναπότρεπτη στο τέλος. Το δράμα αυτού του τέλους μάς βασανίζει, συνειδητά ή ασυνείδητα, όπως στους παμπάλαιους χορούς του Αισχύλου. Οσο μένει η ανωμαλία, τόσο προχωρεί το κακό. 

Είμαι ένας άνθρωπος χωρίς κανένα απολύτως πολιτικό δεσμό και μπορώ να το πω, μιλώ χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τον γκρεμό όπου μας οδηγεί η καταπίεση που κάλυψε τον τόπο. Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει, είναι εθνική επιταγή. Τώρα ξαναγυρίζω στη σιωπή μου. Παρακαλώ τον Θεό να μη με φέρει άλλη φορά σε παρόμοια ανάγκη να ξαναμιλήσω». 

Γιώργος Σεφέρης, 28 Μαρτίου 1969, δήλωση στο BBC

Και πράγματι ο νομπελίστας ποιητής δεν ξαναμίλησε, και πέθανε, και η κηδεία του έγινε μεγάλη αντιστασιακή μαζική εκδήλωση. 

Και πολλοί ξέχασαν, κι ανάμεσα σ' αυτούς όσοι τολμούν σήμερα να ρωτάνε «Πότε ήταν καλύτερα» κι όσοι απαντούν «τότε» κι όσοι αυτό το κάνουν «είδηση». Πράγματι ο Σεφέρης δεν ξαναμίλησε κι αντί γι' αυτόν μιλάνε τώρα τα γκάλοπ! 
Εφημερίδα των Συντακτών