Επίδειξη δύναμης έκανε η Γερμανία ανοίγοντας τη συζήτηση για την τύχη
του ελληνικού δημοσίου χρέους μπαίνοντας στην τελική ευθεία της
προεκλογικής εκστρατείας. Η ανακίνηση του θέματος από την μεριά του
κόμματος της Μέρκελ, ένα σχεδόν μήνα πριν τις εκλογές, δεν αποτέλεσε μια
αμυντική κίνηση, που έγινε υπό την πίεση των σοσιαλδημοκρατών οι οποίοι
επιδίωξαν έτσι να στριμώξουν την γερμανική Δεξιά, αποκαλύπτοντας προς
άγρα ψήφων την μετεκλογική ατζέντα, ή υπό την πίεση λαϊκίστικων φυλλάδων
όπως η Μπιλντ που κυκλοφόρησε ακόμη και σειρά αφισών υπό τον γενικό
τίτλο «ούτε ευρώ για την Ελλάδα». Το άνοιγμα της συζήτησης για το
ελληνικό δημόσιο χρέος αποτέλεσε μια επιθετική κίνηση από την μεριά του
Βερολίνου που δεν στόχευε στην Γερμανία, ούτε καν στην Ελλάδα ή την
ευρωζώνη. Κατευθυνόταν στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού κι έδειχνε ότι
για την Ελλάδα αν κάποιος αποφασίζει αυτός είναι η Γερμανία! Κανένας
άλλος!
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το θέμα ανακινήθηκε μετά την επίσκεψη
του Σαμαρά στην Ουάσινγκτον και την συνάντησή του με τον αμερικανό
πρόεδρο, Μπαράκ Ομπάμα. Στον Λευκό Οίκο, σύμφωνα με πληροφορίες,
συζητήθηκε και συμφωνήθηκε η «διευκόλυνση» της Αθήνας ώστε το 2014 να
βγει στις αγορές χωρίς να σημειωθούν απρόβλεπτα και να καλύψει το
χρηματοδοτικό κενό που διαπιστωμένα πλέον υφίσταται και σύμφωνα με το
ΔΝΤ για τα έτη 2014 και 2015 ανέρχεται γύρω στα 10 δις. ευρώ. Η κίνηση
του Σαμαρά, πέραν των θετικών επιπτώσεων που θα έχει στο εσωτερικό της
χώρας, δεν στερείται γεωπολιτικών συνεπειών, πολύ περισσότερο αν λάβουμε
υπ’ όψη μας την ένταση που εσχάτως υποβόσκει στις σχέσεις μεταξύ
Γερμανίας και ΗΠΑ. Το «χέρι φιλίας» της αμερικάνικης υπερδύναμης θα
σήμαινε το δίχως άλλο πλήγμα για τα γερμανικά συμφέροντα και αμφισβήτηση
του δικαιώματος του Βερολίνου να αποφασίζει μόνο του για τα της
ευρωζώνης, αξιοποιώντας φυσικά την παροιμιώδη υποτέλεια των υπόλοιπων
κυβερνήσεων που έχουν παραιτηθεί από τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Αυτή
ακριβώς την βελούδινη επέμβαση επιχείρησε να αποτρέψει η «νέα σιδηρά
κυρία της Ευρώπης» όπως την χαρακτηρίζει το περιοδικό Fortune σε
πεντασέλιδο αφιέρωμά του όπου δεν παρέλειπε να υπογραμμίσει πόσο μισητή
έχει γίνει σε λαούς όπως ο ελληνικός εξ αιτίας της εμμονής της στην
πολιτική της λιτότητας.
Δεν αρκούν οι ήπιες λύσεις
Ο στόχος μάλιστα του Τέταρτου Ράιχ, να καταστήσει σαφές στην
Ουάσινγκτον και την Αθήνα ότι αυτό αποφασίζει για το χρέος της Ελλάδας,
εξυπηρετήθηκε ακόμη και μέσα από την πανσπερμία διαφορετικών ενίοτε και
αντικρουόμενων προσεγγίσεων που κατατέθηκαν στην σχετική συζήτηση, από
τη στιγμή που ο τελικός λόγος ανήκει στην Γερμανία. Ως προς το παρόν δύο
φαίνεται να είναι οι λύσεις που προκρίνονται για το ελληνικό δημόσιο
χρέος, υπό την αυστηρή μάλιστα προϋπόθεση της επίτευξης πρωτογενούς
πλεονάσματος φέτος, έστω και με την χρήση μεθόδων δημιουργικής
λογιστικής. Η πρώτη περιλαμβάνει τις ήπιες μορφές απομείωσης του
ελληνικού δημόσιου χρέους. Ειδικότερα νέα μείωση των επιτοκίων δανεισμού
(που αυτή τη στιγμή κυμαίνονται στο επιτόκιο του Euribor συν μισή
ποσοστιαία μονάδα) και επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής. Το επιτόκιο
ωστόσο είναι ήδη τόσο χαμηλό που ακόμη κι η κατάργηση της μισής
ποσοστιαίας μονάδας δε πρόκειται να εξοικονομήσει παρά μισό δις. ευρώ,
σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις. Το δεύτερο σχέδιο της μετάθεσης για το
μέλλον ορισμένων πληρωμών που πρέπει να γίνουν το 2014 και 2015 (ύψους
24,9 και 16,4 δις. αντίστοιχα) δίνει λύση σε ένα υπαρκτό πρόβλημα
έλλειψης των αναγκαίων πόρων, από την άλλη μεριά όμως δεν επηρεάζει
καθόλου το ύψος του δημόσιου χρέους, που όπως έδειξαν και τα πρόσφατα
στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών είναι δυσθεώρητο. Το σημαντικότερο
δε, είναι ότι ακολουθεί μια ανεξέλεγκτη πορεία, παρά την εφιαλτική
λιτότητα που επιβάλλεται επί τέσσερα σχεδόν συνεχή χρόνια. Συγκεκριμένα,
στο τέλος Ιουνίου 2013 το δημόσιο χρέος ξεπέρασε τα 321 δις. ευρώ ή
180% του ΑΕΠ, όταν έναν χρόνο πριν, στο τέλος Ιουνίου 2012, ανερχόταν σε
303 δις. ευρώ. Μέσα σε ένα χρόνο επομένως αυξήθηκε κατά 18 δις. ευρώ!
Και να φανταστεί κανείς ότι η «χημειοθεραπεία» τον Μάιο του 2010
ξεκίνησε με ονομαστικό στόχο την συγκράτηση του δημόσιου χρέους. Αυτό κι
αν είναι success story…
Μέσα σε αυτό το αρχιπέλαγος δανεικών, που πλέον το μεγαλύτερο μέρος
του δημιουργήθηκε επί «διάσωσης» κι όχι τα χρόνια της ευημερίας που οι
έλληνες συνταξιούχοι υποτίθεται ότι καλοπέρναγαν, τα οφέλη που μπορεί να
δημιουργήσουν οι παραπάνω ήπιες λύσεις, δεν ισοδυναμούν ούτε καν με
σταγόνα… «Είναι πολλά τα λεφτά» του ελληνικού δημόσιου χρέους έτσι ώστε
επιδερμικές παρεμβάσεις που μπορεί να είχαν αποτέλεσμα σε άλλες
περιπτώσεις, να λύσουν τώρα το πρόβλημα.
Αναπόφευκτο το νέο κούρεμα
Υπ’ αυτό το πρίσμα ένα νέο κούρεμα του δημόσιου χρέους είναι
αναπόφευκτο, όσο κι αν το ξορκίζει η πολιτική ηγεσία της Γερμανίας (που
φροντίζει ωστόσο να μην το αποκλείει) κι όρος εκ των ων ουκ άνευ για να
μπορεί να χαρακτηριστεί βιώσιμο έτσι ώστε να μπορεί το ΔΝΤ να συνεχίσει
να συμμετέχει στο πρόγραμμα δανειοδότησης ή αν αποφασίσει να φύγει να
μην το κάνει ηχηρά. Η διαγραφή ενός μέρους του ελληνικού χρέους όμως,
και μιλάμε τουλάχιστον για τα ομόλογα που λήγουν την επόμενη διετία, δεν
είναι μόνο αναπόφευκτη. Είναι και κοινωνικά δίκαιη. Αρκεί να σκεφτούμε
ότι το μεγαλύτερο μέρος τους το κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες της
Ευρωζώνης που ένα σημαντικό μέρος των ελληνικών ομολόγων το απέκτησαν με
έκπτωση. Επίσης πρέπει να πάρουμε υπ’ όψη μας ότι ειδικά οι χώρες του
ευρωπαϊκού κέντρου έχουν μέχρι στιγμής θησαυρίσει από την κρίση στην
περιφέρεια της ευρωζώνης. Μόνο η Γερμανία από το ξέσπασμα της κρίσης
μέχρι τώρα σύμφωνα με την Ντόιτσε Βέλε έχει κερδίσει έμμεσα 40 δις. ευρώ
λόγω της πτώσης των επιτοκίων με τα οποία δανείζεται κι επίσης λόγω της
αυξημένης ζήτησης που καταγράφηκε μεταξύ των επενδυτών προς τις δικές
της εκδόσεις ομολόγων.
Η Γερμανία ωστόσο δεν υποδεικνύει από τώρα μόνο το ποιος αποφασίζει
για την τύχη του ελληνικού χρέους, αναθέτοντας στην ελληνική κυβέρνηση
τον ρόλο του παθητικού αποδέκτη κάθε απόφασης, αλλά και τους όρους της
επόμενης αναδιάρθρωσης που πολύ πιθανά θα αποτελείται από ένα μείγμα
λύσεων περιλαμβάνοντας και ήπιες λύσεις όπως η επιμήκυνση της περιόδου
αποπληρωμής. Δεν αποκλείεται δε να συνοδευτεί κι από ένα νέο δάνειο,
γύρω στα 10 δισ. ευρώ, που αναμφισβήτητα θα αποτελεί την χειρότερη και
πιο σκανδαλώδη εξέλιξη. Η χορήγηση νέων δανείων σε μια οικονομία που
έχει «γονατίσει» από τα δάνεια ισοδυναμεί με λάδι στη φωτιά… Οι όροι
αυτή τη φορά θα είναι πολύ χειρότεροι από τους όρους που συνόδευσαν το
πρώτο και το δεύτερο δάνειο, καθώς δεν θα αποτελούνται μόνο από νέες
απολύσεις και περισσότερες περικοπές στην υγεία και την παιδεία. Το
ποιοτικά νέο στοιχείο του τρίτου και φαρμακερού μνημονίου είναι ότι,
όπως πρόσφατα ζήτησαν οι γερμανοί βιομήχανοι, θα περιλαμβάνει υποθήκευση
της ελληνικής δημόσιας περιουσίας: από ΔΕΚΟ μέχρι φυσικό πλούτο (νησιά,
ακτές, βουνά, κ.α.) τα οποία θα περάσουν στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό
Σταθερότητας (ESM) μέχρι να μπορέσει η Ελλάδα να αποπληρώσει τα χρέη
της. Δηλαδή ποτέ! Και γι’ αυτό θα έχουν φροντίσει οι ίδιοι οι Γερμανοί
που θα έχουν πλέον υλικό συμφέρον από μια Ελλάδα που θα βρίσκεται υπό
συνεχή χρεοκοπία…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου