Ευρωπαϊκές υποκρισίες

02 April 2013

http://polyfimos.blogspot.gr

Η τραπεζική κρίση της Κύπρου δεν ήταν κάτι άγνωστο στα σαλόνια των τραπεζιτών και των ελεγκτικών οργανισμών της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Η κουβέντα γύρω από την ανικανότητα τους να ανταπεξέλθουν μιας χρηματοπιστωτικής κρίσης είχε ξεκινήσει πριν από τρία, σχεδόν, χρόνια. Την εποχή που όλες τους περνούσαν με απόλυτη επιτυχία τα περίφημα stress tests.

Το stress test είναι, χονδρικά, το τεστάρισμα μίας τράπεζας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Ένα επιτυχές αποτέλεσμα αποδεικνύει πως η τράπεζα είναι υγιής και οι κίνδυνοι να καταρρεύσει είναι από απίθανοι ως ανύπαρκτοι. 

Κι όμως, οι δύο από τις τρεις μεγαλύτερες κυπριακές τράπεζες φαλήρισαν. Κι έφεραν εκτός από το κούρεμα των καταθέσεων του κόσμου, ένα μνημόνιο ίδιο με το ελληνικό.

 

Το προσχέδιο του κυκλοφορεί ήδη στα μέσα ενημέρωσης. Αν το δει κάποιος θα διαπιστώσει ότι το τίμημα της διάσωσης των τραπεζών δεν θα είναι μονάχα τα χρήματα τραπεζικών λογαριασμών, αλλά και οι συντάξεις, οι μισθοί, οι θέσεις εργασίας στο δημόσιο, η δημόσια περιουσία και τα όποια κέρδη αποφέρει το υποθαλάσσιο φυσικό αέριο.

Οι αριθμοί δεν έβγαιναν, όμως, πάντα έτσι. Οι τράπεζες της Κύπρου πέρασαν δύο απανωτά stress tests με απόλυτη επιτυχία. Το 2010 και το 2011. Και στις δύο περιπτώσεις η ευρωπαϊκή τραπεζική αρχή (EBA) βρήκε την Τράπεζα Κύπρου και την Λαϊκή Τράπεζα υγιείς και έτοιμες να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους μιας επικείμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων έγραφε συγκεκριμένα πως και οι δύο τράπεζες “είναι ασφαλείς ακόμη και κάτω από τις χειρότερες οικονομικές συνθήκες”.

Ούτε δύο χρόνια δεν πέρασαν και οι ίδιες τράπεζες βρίσκονται σε κατάσταση αποσύνθεσης, παρασέρνοντας μαζί τους ολόκληρη την κυπριακή οικονομία.

Είχε προηγηθεί η ανακοίνωση της Τράπεζας Κύπρου για τη σημαντική της διάκριση από το διεθνές και έγκυρο περιοδικό EUROMONEY ως η “καλύτερη τράπεζα στον τομέα του Private Banking στην Κύπρο για το 2012”.

Το ίδιο σενάριο παίχτηκε και στην Ελλάδα. Οι τράπεζες της είχαν περάσει τα προηγούμενα τεστ αλλά η κατάσταση άλλαξε. Το αρχικό σχέδιο για το πόσο εγκληματικό θα ήταν ένα κούρεμα χρέους ανετράπη και η εξαφάνιση δεκάδων δισεκατομμυρίων από ασφαλιστικά ταμεία, ιδιώτες και πολλούς ακόμη οργανισμούς έφερε στη χώρα το τρίτο, κατά σειρά, μνημόνιο.

Η ίδια ιστορία που κάποτε παίχτηκε στις ΗΠΑ, με την FED να περνά από τους ελέγχους της όλες τις αμερικανικές τράπεζες - καζίνο μέχρις ότου καταρρεύσουν ολοκληρωτικά βυθίζοντας όχι μονάχα την εγχώρια αλλά και την παγκόσμια οικονομία, παίζεται εδώ και δύο χρόνια στην Ευρώπη.

Οι ίδιοι ευρωπαϊκοί θεσμοί που μέχρι πριν από ένα χρόνο εγγυούνταν την τραπεζική σταθερότητα του νησιού, τώρα ζητούν την άτακτή του διάλυση. Όταν μάλιστα κυκλοφορούν οι φήμες πως όχι μόνο έσβηναν τα χρέη πολιτικών και επιχειρηματιών, αλλά και γνώριζαν πολύ καιρό πριν τι πρόκειται να γίνει.

Το αν αληθεύουν ή όχι οι πληροφορίες για μαζικές μετακινήσεις ρευστού από τις κυπριακές τράπεζες λίγες ώρες πριν αποφασιστεί το κούρεμα των καταθέσεων, ίσως και να αποδειχθεί. Οι ευθύνες μπορεί και να αποδωθούν. Κατά πόσο πιστεύει κανείς κάτι τέτοιο, ας το κρατήσει για τον εαυτό του.

Εγώ, πάντως, δεν το πιστεύω. Ακριβώς όπως δεν πιστεύω και καμία πρόβλεψη ή γνώμη ή μέτρηση εκείνων των ανθρώπων που παρουσιάζονται ως ειδικοί επί των χρηματοπιστωτικών. Τους ίδιους που μέτρησαν και βρήκαν τα πάντα μία χαρά κι όμως λίγους μήνες μετά έρχονται να σχεδιάσουν προγράμματα διάσωσης των δικών τους λαθών. Που με τόση επιείκεια φρόντιζαν να παραβλέπουν εδώ και μια δεκαετία.