Κυριακή 21 Απριλίου 2013

Άρθρο στη Guardian για τη διαφορά πλούτου μεταξύ Γερμανίας και Περιφέρειας

21 Απριλίου 2013

Κώστας Λαπαβίτσας
Πρόσφατη μελέτη της ΕΚΤ έδειξε ότι ο "καθαρός πλούτος"* των νοικοκυριών στη Γερμανία είναι χαμηλότερος από πολλές χώρες της περιφέρειας και ιδίως από αυτόν της Κύπρου. Το θέμα έχει προκαλέσει έντονη δημόσια συζήτηση τις τελευταίες μέρες στη Γερμανία, όπου ειπώθηκε ευρέως ότι οι 'φτωχοί' Γερμανοί καλούνται να σώσουν από το υστέρημά τους τους 'πλούσιους' Νότιους.

Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Τα νοικοκυριά του Νότου συχνά εμφανίζονται να έχουν υψηλότερο καθαρό πλούτο από τα γερμανικά. Ο κύριος λόγος γι' αυτό είναι ότι στον υπολογισμό του πλούτου συμπεριλαμβάνεται και η κατοικία. Δεδομένου ότι στο Νότο η ιδιοκατοίκηση είναι μεγάλη και οι τιμές των σπιτιών ανέβηκαν τα τελευταία χρόνια, ο πλούτος φαίνεται ιδιαίτερα αυξημένος. Αντίθετα στη Γερμανία τα νοικοκυριά συχνά νοικιάζουν τα σπίτια τους.
Αν όμως πάρουμε υπόψη μας και τους δείκτες χρεών, η εικόνα αλλάζει άρδην. Τα χρέη των νοικοκυριών του Νότου σε σχέση με το εισόδημά τους είναι πολύ μεγαλύτερα από ότι στη Γερμανία. Επιπρόσθετα, τα τελευταία τρία χρόνια στο Νότο η ανεργία γιγαντώνεται, το εισόδημα των νοικοκυριών πέφτει και υποχωρούν οι τιμές των ακινήτων. Συνεπώς η πραγματική θέση των νοικοκυριών του Νότου είναι πολύ δύσχερής.

Το πραγματικό πρόβλημα των νοικοκυριών στη Γερμανία δεν είναι ο υποτιθέμενος πλούτος του Νότου, αλλά οι ουσιαστικά παγωμένοι γερμανικοί μισθοί. Εδώ και δεκαπέντε χρόνια οι γερμανοί εργαζόμενοι βρίσκονται υπό συνεχή εισοδηματική πίεση με στόχο να γίνει η Γερμανία πιο ανταγωνιστική μέσα στην ΟΝΕ, ώστε να αυξηθούν οι γερμανικές εξαγωγές. Αντιμέτωπος με τη γερμανική εξαγωγική κυριαρχία, ο Νότος αύξησε πολύ τον δανεισμό του. Ο πλασματικός πλούτος των νοικοκυριών του Νότου - που τώρα εξανεμίζεται και αυτός - υπήρξε απόρροια του τεράστιου δανεισμού, που συχνά έγινε για την αγορά ακινήτων, οδηγώντας τις τιμές των σπιτιών στα ύψη.
Τα νοικοκυριά και της Γερμανίας και των χωρών του Νότου δεν βρίσκονται αντιμέτωπα. Το πρόβλημα τους είναι κοινό και είναι η στρεβλή φύση της ΟΝΕ που δημιουργεί αντιφάσεις στις οικονομίες όλων των χωρών-μελών της. 

*Ο "καθαρός πλούτος" των νοικοκυριών είναι η διαφορά ανάμεσα στα συνολικά περιουσιακά τους στοιχεία (πραγματικά και χρηματοπιστωτικά) και στις συνολικές τους υποχρεώσεις (κυρίως χρέη).
The Guardian

Costas Lapavitsas

17 April, 2013

The finding that Germans' net wealth is lower than those in the south is more to do with low wages than imaginary riches.

The findings of a recent European Central Bank report into household wealth have inflamed public opinion in Germany. In 2010, the average net wealth of German households – all assets minus all liabilities – stood at €195,000 (£168,000). In the southern member states, the figures were surprisingly high: €291,000 in Spain, €275,000 in Italy, €153,000 in Portugal, €148,000 in Greece and, wait for it, €671,000 in Cyprus. It makes it look as if the German people have been asked to rescue southerners who are often richer than their rescuers. "The poverty lie", says the front page of this week's Der Spiegel. Are German citizens right to be annoyed? The answer is yes, but they have chosen the wrong target.

The answer to why some southerners appear richer than Germans is straightforward: housing. The systems through which European nations meet their housing needs differ widely, reflecting history, politics, and social custom. Germans and Austrians tend to rent their houses. Spaniards, Italians, Greeks, Cypriots and others have very high percentages of owner occupation. With steadily higher inflation in the periphery during the last 15 years, plus outright housing speculation in Spain and Cyprus, the value of houses has risen, making southerners appear richer.

Households also have debts, though, which must be serviced out of income. How do southerners compare with Germans in this respect? Judging by the ratio of household debts to assets, Germans appear to be worse off than southerners, which is quite natural, since southerners have overvalued houses and so large assets. But when it comes to servicing debts, things are very different. The ratio of household debts to income is 37% in Germany, but 114% in Spain, 50% in Italy, 134% in Portugal, 47% in Greece and 157% in Cyprus. Not so rich in the periphery, then.

Low net wealth in Germany has nothing to do with Germans being taken for a ride by southerners, but reflects the failure of the European monetary union. For about 15 years German governments have been following a strict policy of very low wage increases, thus holding inflation below that of other EMU countries, and even below the inflation target of the ECB. By doing so, Germany has kept the prices of its exports low, creating an enormous advantage for its exporters within the EMU.

Peripheral enterprises have thus found it difficult to compete against German enterprises, and eurozone markets have become dominated by German industry. However, in the domestic German economy it has been another story. Since wage increases have been low, demand has been weak, incomes have been rising slowly, and inequality has increased greatly. Most German people have been counting the pennies and, as we know, have not accumulated substantial wealth. Their main benefit has been relatively low unemployment on the back of strong exports.

Meanwhile, the German export juggernaut has caused mayhem in the rest of the EMU. Peripheral countries, unable to compete, have accumulated huge public and private debts. Indebtedness masked their inherent weakness for a while by boosting domestic consumption and, in some countries, leading to a housing bubble. But then the global crisis arrived and the essential failure of peripheral Europe became evident. The southerners have found themselves sitting on overvalued houses while holding large debts that they can hardly service. Riches indeed.

Germany's plan to fix this mess has made things even worse. Peripheral countries have been forced to cut wages to increase their competitiveness as well as adopting austerity. Inevitably, the result is deep recession and rising unemployment. The apparently rich southerners are now teetering on the edge of depression, their incomes falling and the value of their houses declining. Their wealth is disappearing and yet their debts persist and are becoming more and more difficult to service. If Germany forces southerners to commit some of their putative wealth to meeting the costs of the crisis, for example, by having a "haircut" on bank accounts, as has happened in Cyprus, the result will be accelerated economic devastation.

The German public is right to be annoyed at how things have turned out in the eurozone. But it should seek the real culprit, which is the German policy of keeping wages low, suppressing domestic demand and increasing exports. That is the cause of income tightness, and even poverty, in Germany. If Germans want an effective answer, they should not seek to punish the imaginary rich of the south even further but instead aim for higher wages, boosting domestic demand and reducing the weight of exports. Now, that is a fight worth fighting.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

.feed-links {display: none;}