Νέα ρύθμιση - ομπρέλα για όλους τους υπερχρεωμένους!

http://banks2day.gr

 

Την εφαρμογή ως το τέλος Αυγούστου  ενός νέου «πακέτου» μέτρων για τη ρύθμιση δανείων υπερχρεωμένων δανειοληπτών επέβαλε η τρόικα στην κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδος, όπως προκύπτει από το κείμενο του αναθεωρημένου μνημονίου. Τα νέα μέτρα προσανατολίζονται να καλύψουν όσους δανειολήπτες ασφυκτιούν μεν από τα τραπεζικά χρέη, αλλά δεν έχουν δυνατότητα να τα ρυθμίσουν ούτε με το νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ούτε με τον ειδικό νόμο, που θα ισχύσει σύντομα για τα στεγαστικά δάνεια.

 

Ειδικότερα, το αναθεωρημένο μνημόνιο δίνει στην κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδος ένα πιεστικό χρονοδιάγραμμα σε δύο φάσεις (τέλη Ιουνίου και τέλη Αυγούστου) προκειμένου να τεθούν σε ισχύ μια νέες νομοθετικές ρυθμίσεις, καθώς και σχετικές ρυθμιστικές Πράξεις Διοικητού της ΤτΕ, που θα έχουν στόχο να δημιουργήσουν ένα ενιαίο πλαίσιο εξωδικαστικής ρύθμισης προβληματικών δανείων, κατόπιν διαπραγμάτευσης μεταξύ τραπεζών και πελατών.

 

Όπως υπονοείται με σαφήνεια στο κείμενο του μνημονίου, η ρύθμιση αυτή δεν θα έχει χαριστικά στοιχεία προς τους δανειολήπτες. Στόχος είναι, όπως τονίζεται, οι ρυθμίσεις να είναι «συνεπείς με το γενικό πλαίσιο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, οι οποίες θα προσφέρουν μακροπρόθεσμες λύσεις στους υπερχρεωμένους δανειολήπτες, περιλαμβανομένων των βιώσιμων δανειοληπτών, που δεν δικαιούνται να μετάσχουν στο πρόγραμμα διευκόλυνσης» (σ.σ.: εννοούν τη νέα ρύθμιση για τα μη ληξιπρόθεσμα στεγαστικά φτωχών οικογενειών).

 

Σε απλά ελληνικά, όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη της Τραπέζης της Ελλάδος, το νέο σχέδιο για ρυθμίσεις δανείων δεν θα πρέπει να οδηγεί τις τράπεζες που ανακεφαλαιοποιούνται, δηλαδή τις τέσσερις συστημικές (Εθνική, Alpha, Eurobank, Πειραιώς) σε απώλειες από τα δανειακά τους χαρτοφυλάκια μεγαλύτερες από αυτές, που έχουν προβλεφθεί στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης. 

 

Παρά ταύτα, εξηγείται αρμοδίως, το νέο πλαίσιο θα αφήνει ανοικτό στις τράπεζες, εφόσον οι ίδιες το κρίνουν σκόπιμο, να λαμβάνουν ακόμη και «τολμηρά» μέτρα διευκόλυνσης των πελατών τους. Δεν είναι σαφές αν, στο πλαίσιο αυτό, θα έχουν οι τράπεζες τη δυνατότητα, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες, να «κουρεύουν» εν μέρει τα δάνεια, εάν κρίνουν ότι αυτό θα βελτιώνει την εισπραξιμότητά τους.

 

Η τρόικα έκρινε πάντως, κατόπιν ισχυρής πίεσης από το ΔΝΤ, ότι πρέπει να δοθούν στις τράπεζες, με ενιαίο, θεσμοθετημένο τρόπο, ισχυρά εργαλεία, με τα οποία θα έρχονται σε εξωδικαστική διαπραγμάτευση με όλους τους πελάτες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και χρειάζονται κάποιου είδους ρυθμίσεις κομμένες στα μέτρα των δικών τους αναγκών.

Και αυτό γιατί ο μεν νόμος 3869/2010 (νόμος Κατσέλη) για τους υπερχρεωμένους καλύπτει μόνο τις οριακές περιπτώσεις δανειοληπτών που βρίσκονται σε πλήρη οικονομική αδυναμία, ενώ η συμφωνημένη, νέα ρύθμιση για τα στεγαστικά δάνεια θα καλύψει μόνο όσους έχουν υποστεί τεράστια μείωση εισοδημάτων μετά το 2010. Έτσι, ο κύριος όγκος των δανειοληπτών με δυσκολίες, δηλαδή όλοι όσοι, χωρίς να βρίσκονται σε τραγική οικονομική κατάσταση δεν μπορούν, παρόλα αυτά, να εξυπηρετήσουν ομαλά τα δάνειά τους, διαπιστώθηκε από την τρόικα ότι δεν διευκολύνονται από το ισχύον πλαίσιο να έλθουν σε μια ουσιαστική διαπραγμάτευση με τις τράπεζες.

 

Έτσι, η κυβέρνηση και η Τράπεζα της Ελλάδος συμφώνησαν με την τρόικα να προχωρήσουν στην εφαρμογή ενός σχεδίου σε δύο φάσεις, για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος:

 

1. Μέχρι το τέλος του Ιουνίου, μαζί με τη ρύθμιση για τα στεγαστικά και για την αναθεώρηση του νόμου Κατσέλη, θα εισαχθούν στη Βουλή γενικές διατάξεις, που θα διευκολύνουν την εξωδικαστική διαπραγμάτευση για τα δάνεια, κατόπιν αιτήματος του δανειολήπτη στην τράπεζα και θα ορίζουν ότι το πλαίσιο αυτών των διαπραγματεύσεων θα εξειδικευθεί με Πράξη Διοικητού της ΤτΕ.

 

2. Σε δεύτερο χρόνο, δηλαδή μέχρι το τέλος Αυγούστου του 2013, θα εκδοθεί η Πράξη Διοικητού της ΤτΕ, που θα έχει το «ζουμί» του νέου θεσμικού πλαισίου, καθώς θα διαμορφώνει το ενιαίο πλαίσιο εκτίμησης από τις τράπεζες της περίπτωσης κάθε δανειολήπτη ξεχωριστά και θα εισάγει μια ενιαία λίστα εργαλείων αναδιάρθρωσης δανείων, τα οποία θα είναι υποχρεωμένες οι τράπεζες να χρησιμοποιούν σε κάθε περίπτωση. Σημειώνεται ότι σε αυτές τις διαπραγματεύσεις οι δανειολήπτες δεν θα πηγαίνουν μόνοι, καθώς συμφωνήθηκε με την τρόικα ότι θα διευρυνθούν οι δυνατότητες προσφυγής τους σε δωρεάν συμβουλευτικές υπηρεσίες (π.χ. από το Συνήγορο του Καταναλωτή, τους δικηγορικούς συλλόγους, ή τις καταναλωτικές οργανώσεις).

 

Αξίζει να τονισθεί ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος των «κόκκινων» δανείων, που φαίνεται ότι θα ξεπεράσουν και τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις, βρίσκεται στο επίκεντρο του προβληματισμού της τρόικας για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, καθώς εκφράζονται φόβοι ότι οι υψηλές επισφάλειες θα απαιτήσουν πρόσθετα κεφάλαια στήριξης των τραπεζών, πέραν των 50 δισ. ευρώ, που ήδη έχουν προβλεφθεί.

 

Για να αποφευχθούν τέτοιες δυσάρεστες εκπλήξεις, η τρόικα υποχρέωσε την κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδος να δεσμευθούν με το νέο μνημόνιο ότι θα έχει ολοκληρωθεί, ως το τέλος του 2013, ένας νέος γύρος τεστ αντοχής των τραπεζών (stress tests), τα οποία θα διενεργηθούν με διαφορετικά κριτήρια από τα προηγούμενα. Κύρια διαφοροποίηση θα είναι ότι θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στον έλεγχο του σχηματισμού των αναγκαίων προβλέψεων για επισφάλειες, καθώς είναι διάχυτη η εντύπωση ότι οι ελληνικές τράπεζες δεν παρουσιάζουν σε πλήρη έκταση τα προβλήματα των δανειακών τους χαρτοφυλακίων, αποφεύγοντας, έτσι, να σχηματίσουν και τις απαιτούμενες προβλέψεις.